ഷാരൂഖ് ഖാൻ
ഷാരൂഖ് ഖാൻ | |
|---|---|
 ഷാരൂഖ് ഖാൻ | |
| ജനനം | ഷാരൂഖ് ഖാൻ 2 നവംബർ 1965 ന്യൂ ഡെൽഹി, ഇന്ത്യ |
| കലാലയം | ഹൻസ്രാജ് കോളേജ്[1] |
| തൊഴിൽ |
|
| സജീവ കാലം | 1988–ഇതുവരെ |
Works | ഷാരൂഖ് ഖാൻ സിനിമകൾ |
| ജീവിതപങ്കാളി(കൾ) | |
| കുട്ടികൾ | 3 |
| പുരസ്കാരങ്ങൾ | Full list |
| Honours | Padma Shri (2005) Ordre des Arts et des Lettres (2007) Légion d'honneur (2014) |
| ഒപ്പ് | |
 | |
ഷാരൂഖ് ഖാൻ (ജനനം 2 നവംബർ 1965), ഇനീഷ്യലിസം SRK എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു, ഹിന്ദി സിനിമകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ നടനും ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവുമാണ്. "ബോളിവുഡിൻ്റെ ബാദ്ഷാ", "കിംഗ് ഖാൻ" എന്നിങ്ങനെ മാധ്യമങ്ങളിൽ പരാമർശിക്കപ്പെടുന്ന അദ്ദേഹം 100-ലധികം സിനിമകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു, കൂടാതെ 14 ഫിലിംഫെയർ അവാർഡുകൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റ് പത്മശ്രീയും ഫ്രാൻസ് ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ ഓർഡ്രെ ഡെസ് ആർട്സ് എറ്റ് ഡെസ് ലെറ്റേഴ്‌സ്, ലെജിയൻ ഓഫ് ഓണർ എന്നിവയും നൽകി ആദരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഏഷ്യയിലും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഇന്ത്യൻ ഡയസ്‌പോറയിലും ഖാന് കാര്യമായ അനുയായികളുണ്ട്. പ്രേക്ഷകരുടെ വലിപ്പവും വരുമാനവും കണക്കിലെടുത്താൽ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വിജയകരമായ സിനിമാതാരങ്ങളിൽ ഒരാളായി നിരവധി മാധ്യമങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. മതപരമായ വ്യത്യാസങ്ങളും പരാതികളും.
1980-കളുടെ അവസാനത്തിൽ നിരവധി ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട് തൻ്റെ കരിയർ ആരംഭിച്ച ഖാൻ, 1992-ൽ ദീവാന എന്ന സംഗീത പ്രണയത്തിലൂടെ ബോളിവുഡിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. ബാസിഗർ (1993), ഡാർ (1993) എന്നീ ചിത്രങ്ങളിൽ വില്ലൻ വേഷങ്ങൾ ചെയ്തതിനാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യം അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടത്. ദിൽവാലെ ദുൽഹനിയ ലേ ജായേംഗെ (1995), ദിൽ തോ പാഗൽ ഹേ (1997), കുച്ച് കുച്ച് ഹോത്താ ഹേ (1998), മൊഹബ്ബത്തേൻ (2000), കഭി ഖുഷി കഭി ഗം എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനം നേടിയ റൊമാൻ്റിക് ചിത്രങ്ങളുടെ പരമ്പരയിൽ അഭിനയിച്ചുകൊണ്ട് ഖാൻ സ്വയം സ്ഥാപിച്ചു. .. (2001), കൽ ഹോ നാ ഹോ (2003), വീർ-സാര (2004), കഭി അൽവിദ നാ കെഹ്ന (2006). ദേവദാസ് (2002) എന്ന കാലഘട്ടത്തിലെ റൊമാൻ്റിക് നാടകത്തിലെ മദ്യപാനിയുടെ ചിത്രീകരണത്തിന് അദ്ദേഹം നിരൂപക പ്രശംസ നേടി, സാമൂഹിക നാടകമായ സ്വദേശിലെ (2004) നാസ ശാസ്ത്രജ്ഞനായ ചക് ദേ! എന്ന കായിക നാടകത്തിലെ ഹോക്കി പരിശീലകനായിരുന്നു. ഇന്ത്യ (2007), കൂടാതെ മൈ നെയിം ഈസ് ഖാൻ (2010) എന്ന നാടകത്തിലെ ആസ്പർജർ സിൻഡ്രോം ബാധിച്ച ഒരു മനുഷ്യൻ. ഓം ശാന്തി ഓം (2007), റബ് നേ ബനാ ദി ജോഡി (2008) എന്നീ പ്രണയങ്ങളിലൂടെയും ചെന്നൈ എക്‌സ്പ്രസ് (2013), ഹാപ്പി ന്യൂ ഇയർ (2014) എന്നിവയിലെ കോമഡികളിലേക്കും വ്യാപിച്ചതോടെ കൂടുതൽ വാണിജ്യ വിജയങ്ങൾ ലഭിച്ചു. ഒരു ചെറിയ തിരിച്ചടിക്കും ഇടവേളയ്ക്കും ശേഷം, 2023-ലെ ആക്ഷൻ ത്രില്ലറുകളായ പത്താൻ, ജവാൻ എന്നിവയിലൂടെ ഖാൻ ഒരു കരിയർ തിരിച്ചുവരവ് നടത്തി, ഇവ രണ്ടും ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ഇന്ത്യൻ സിനിമകളിൽ ഒന്നാണ്.
2015 ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, മോഷൻ പിക്ചർ പ്രൊഡക്ഷൻ കമ്പനിയായ റെഡ് ചില്ലീസ് എൻ്റർടൈൻമെൻ്റിൻ്റെയും അതിൻ്റെ അനുബന്ധ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും കോ-ചെയർമാനാണ് ഖാൻ, ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് ക്രിക്കറ്റ് ടീം കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സിൻ്റെയും കരീബിയൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് ടീം ട്രിൻബാഗോ നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സിൻ്റെയും സഹ ഉടമയുമാണ്. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങളും സംരംഭകത്വ സംരംഭങ്ങളും കാരണം മാധ്യമങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ "ബ്രാൻഡ് എസ്ആർകെ" എന്ന് മുദ്രകുത്തുന്നു. സ്ഥിരം ടെലിവിഷൻ അവതാരകനും സ്റ്റേജ് ഷോ അവതാരകനുമാണ്. ഖാൻ്റെ ജീവകാരുണ്യ പ്രയത്‌നങ്ങൾ ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയും ദുരന്ത നിവാരണവും നൽകി, കുട്ടികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തെ പിന്തുണച്ചതിന് 2011-ൽ യുനെസ്കോയുടെ പിരമിഡ് കോൺ മാർനി അവാർഡും ഇന്ത്യയിലെ സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും അവകാശങ്ങൾക്കായി വാദിച്ചതിന് 2018-ൽ വേൾഡ് ഇക്കണോമിക് ഫോറത്തിൻ്റെ ക്രിസ്റ്റൽ അവാർഡും നൽകി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിലെ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള ആളുകളുടെ പട്ടികയിൽ അദ്ദേഹം പതിവായി ഇടംപിടിക്കുന്നു, 2008-ൽ ന്യൂസ് വീക്ക് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ശക്തരായ അമ്പത് ആളുകളിൽ ഒരാളായി അദ്ദേഹത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു. 2022-ൽ, എംപയർ നടത്തിയ ഒരു വായനക്കാരുടെ വോട്ടെടുപ്പിൽ എക്കാലത്തെയും മികച്ച 50 അഭിനേതാക്കളിൽ ഒരാളായി ഖാനെ തിരഞ്ഞെടുത്തു, 2023-ൽ ടൈം അദ്ദേഹത്തെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള വ്യക്തികളിൽ ഒരാളായി തിരഞ്ഞെടുത്തു
ജീവിതവും കുടുംബവും[തിരുത്തുക]
മാതാപിതാക്കൾ[തിരുത്തുക]
ഖാൻ്റെ പിതാവ്, മിർ താജ് മുഹമ്മദ് ഖാൻ, പെഷവാറിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര പ്രവർത്തകനായിരുന്നു, അദ്ദേഹം അബ്ദുൾ ഗഫാർ ഖാൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഹിംസാത്മക പ്രതിരോധ പ്രസ്ഥാനമായ ഖുദായി ഖിദ്മത്ഗറിനൊപ്പം ഒരു ഏകീകൃതവും സ്വതന്ത്രവുമായ ഇന്ത്യയ്ക്കായി പ്രചാരണം നടത്തി.[1][2] അബ്ദുൾ ഗഫാർ ഖാൻ്റെ അനുയായിയായിരുന്നു മിർ,[3] ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നു.[4] ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ ആർമിയിലെ മേജർ ജനറൽ ഷാ നവാസ് ഖാൻ്റെ കസിൻ കൂടിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 8] എന്നിരുന്നാലും, പെഷവാറിലെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പിതൃസഹോദരങ്ങൾ പിന്നീട് വ്യക്തമാക്കുന്നു, കുടുംബം ഹിന്ദ്കോ സംസാരിക്കുന്നവരാണെന്നും യഥാർത്ഥത്തിൽ കാശ്മീരിൽ നിന്നുള്ളവരാണെന്നും, അവിടെ നിന്നാണ് അവർ നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് മുമ്പ് പെഷവാറിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കിയത്, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മുത്തച്ഛൻ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ള പഷ്തൂൺ ആണെന്ന വാദത്തിന് വിരുദ്ധമാണ്.[4][9] 2010-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഖാൻ്റെ പിതൃ കുടുംബം ഇപ്പോഴും പെഷവാറിലെ ഖിസ്സ ഖ്വാനി ബസാറിലെ ഷാ വാലി ഖത്താൽ പ്രദേശത്താണ് താമസിച്ചിരുന്നത്.[4]
1946-ൽ, ഡൽഹി യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ നിയമപഠനത്തിനായി മിർ ഡൽഹിയിലേക്ക് മാറി.[10] 1947-ൽ ഇന്ത്യാ വിഭജനം നടന്നപ്പോൾ, ഡൽഹിയിൽ തന്നെ തുടരാൻ അദ്ദേഹം നിർബന്ധിതനായി, വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം പെഷവാറിലേക്ക് മടങ്ങിവന്നില്ല.[11] ഖാൻ്റെ മാതാവ്, മജിസ്‌ട്രേറ്റായ ലത്തീഫ് ഫാത്തിമ ഒരു മുതിർന്ന സർക്കാർ എഞ്ചിനീയറുടെ മകളായിരുന്നു.[12][c][13] 1959-ലാണ് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മാതാപിതാക്കൾ വിവാഹിതരായത്.[14]
ആദ്യകാല ജീവിതം[തിരുത്തുക]
1965 നവംബർ 2-ന് ന്യൂഡൽഹിയിലെ ഒരു മുസ്ലീം കുടുംബത്തിലാണ് ഖാൻ ജനിച്ചത്.[15] തൻ്റെ ജീവിതത്തിൻ്റെ ആദ്യ അഞ്ച് വർഷം അദ്ദേഹം മംഗലാപുരത്ത് ചെലവഴിച്ചു, അവിടെ 1960-കളിൽ തുറമുഖത്തിൻ്റെ ചീഫ് എഞ്ചിനീയറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ച മാതൃപിതാവ് ഇഫ്തിഖർ അഹമ്മദ്, "പാതി ഹൈദരാബാദി" എന്നാണ് ഖാൻ ട്വിറ്ററിൽ സ്വയം വിശേഷിപ്പിച്ചത്. (അമ്മ), പകുതി പത്താൻ (അച്ഛൻ), കുറച്ച് കാശ്മീരി (മുത്തശ്ശി)".[19]
ന്യൂഡൽഹിയിലെ രാജേന്ദ്ര നഗർ പരിസരത്താണ് ഖാൻ വളർന്നത്.[20] അവൻ്റെ പിതാവിന് ഒരു റെസ്റ്റോറൻ്റ് ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ബിസിനസ്സ് സംരംഭങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, കുടുംബം വാടക അപ്പാർട്ടുമെൻ്റുകളിൽ ഒരു മധ്യവർഗ ജീവിതം നയിച്ചു. സെൻട്രൽ ഡെൽഹിയിലെ സെൻ്റ് കൊളംബാസ് സ്കൂളിൽ ചേർന്ന ഖാൻ അവിടെ പഠനത്തിലും ഹോക്കി, ഫുട്ബോൾ തുടങ്ങിയ കായിക ഇനങ്ങളിലും മികവ് തെളിയിച്ചു, [22] സ്കൂളിൻ്റെ പരമോന്നത ബഹുമതിയായ സ്വോർഡ് ഓഫ് ഓണർ ലഭിച്ചു. തുടക്കത്തിൽ ഖാൻ സ്പോർട്സിൽ ഒരു കരിയർ തുടരാൻ ആഗ്രഹിച്ചു, എന്നിരുന്നാലും ആദ്യ വർഷങ്ങളിൽ തോളിനേറ്റ പരിക്ക് കാരണം അദ്ദേഹത്തിന് ഇനി കളിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല.[23] പകരം, ചെറുപ്പത്തിൽ, അദ്ദേഹം സ്റ്റേജ് നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിക്കുകയും ബോളിവുഡ് നടന്മാരെ അനുകരിച്ചതിന് പ്രശംസ നേടുകയും ചെയ്തു, അതിൽ ദിലീപ് കുമാർ, അമിതാഭ് ബച്ചൻ, മുംതാസ് എന്നിവരായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രിയപ്പെട്ടവർ.[24] ബോളിവുഡ് നടിയായി മാറിയ അമൃത സിംഗ് ആയിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ബാല്യകാല സുഹൃത്തുക്കളിൽ ഒരാളും അഭിനയ പങ്കാളിയും.[25] സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം നേടുന്നതിനായി ഖാൻ ഹൻസ്രാജ് കോളേജിൽ (1985–88) ചേർന്നു, എന്നാൽ ഡൽഹിയിലെ തിയേറ്റർ ആക്ഷൻ ഗ്രൂപ്പിൽ (TAG) കൂടുതൽ സമയം ചെലവഴിച്ചു, [26] അവിടെ നാടക സംവിധായകൻ ബാരി ജോണിൻ്റെ മാർഗദർശനത്തിൽ അഭിനയം പഠിച്ചു. 27][28] ഹൻസ്‌രാജിന് ശേഷം ജാമിയ മില്ലിയ ഇസ്‌ലാമിയയിൽ മാസ് കമ്മ്യൂണിക്കേഷനിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദത്തിന് പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി, പക്ഷേ അഭിനയ ജീവിതം തുടരാൻ അദ്ദേഹം വിട്ടു.[29] ബോളിവുഡിലെ തൻ്റെ ആദ്യകാല കരിയറിൽ ഡൽഹിയിലെ നാഷണൽ സ്കൂൾ ഓഫ് ഡ്രാമയിലും അദ്ദേഹം പഠിച്ചു.[30]
അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അച്ഛൻ 1981-ൽ കാൻസർ ബാധിച്ച് മരിച്ചു, [ഇ] അമ്മ 1991-ൽ പ്രമേഹത്തിൻ്റെ സങ്കീർണതകൾ മൂലം മരിച്ചു.[33] അവരുടെ മാതാപിതാക്കളുടെ മരണശേഷം, അവൻ്റെ മൂത്ത സഹോദരി, ഷഹനാസ് ലാലറൂഖ് (ജനനം 1960)[34] വിഷാദാവസ്ഥയിലായി, അവളെ പരിപാലിക്കാനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം ഖാൻ ഏറ്റെടുത്തു.[31][35] ഷഹനാസ് തൻ്റെ സഹോദരനും കുടുംബത്തിനുമൊപ്പം അവരുടെ മുംബൈയിലെ മാളികയിൽ താമസം തുടരുന്നു
ചലച്ചിത്ര ജീവിതം[തിരുത്തുക]
1988–1992: ടെലിവിഷനിലും ചലച്ചിത്രത്തിലും അരങ്ങേറ്റം[തിരുത്തുക]
1988-ൽ ചിത്രീകരണം ആരംഭിച്ച ലേഖ് ടണ്ടൻ്റെ ദിൽ ദാരിയ എന്ന ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയിലായിരുന്നു ഖാൻ്റെ ആദ്യ പ്രധാന വേഷം, എന്നാൽ നിർമ്മാണം വൈകുന്നത് 1989-ൽ രാജ് കുമാർ കപൂർ സംവിധാനം ചെയ്ത ഫൗജി എന്ന പരമ്പരയ്ക്ക് പകരം ടെലിവിഷൻ അരങ്ങേറ്റത്തിലേക്ക് നയിച്ചു.[37] ആർമി കേഡറ്റുകളുടെ പരിശീലനത്തിൻ്റെ റിയലിസ്റ്റിക് ലുക്ക് ചിത്രീകരിച്ച പരമ്പരയിൽ, അഭിമന്യു റായിയുടെ പ്രധാന കഥാപാത്രത്തെ അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചു.[38][39] ഇത് അസീസ് മിർസയുടെ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരയായ സർക്കസിലും (1989–90) മണി കൗളിൻ്റെ മിനിസീരീസ് ഇഡിയറ്റ് (1992) എന്നിവയിലും കൂടുതൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടാൻ കാരണമായി.[40] ഉമീദ് (1989), വാഗ്ലെ കി ദുനിയ (1988-90),[40] എന്നീ സീരിയലുകളിലും, ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയിലുള്ള ടെലിവിഷൻ ചിത്രമായ ഇൻ വിച്ച് ആനി ഗിവ്സ് ഇറ്റ് ദോസ് വൺസിലും (1989) ഖാൻ ചെറിയ വേഷങ്ങൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.[41] ഈ സീരിയലുകളിൽ അദ്ദേഹം പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത് നിരൂപകരെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ രൂപവും അഭിനയ ശൈലിയും സിനിമാ നടൻ ദിലീപ് കുമാറുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്താൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു, [42] എന്നാൽ അദ്ദേഹം വേണ്ടത്ര നല്ലവനല്ലെന്ന് കരുതി അക്കാലത്ത് സിനിമാ അഭിനയത്തിൽ ഖാൻ താൽപ്പര്യം കാണിച്ചില്ല. 43]
1991 ഏപ്രിലിൽ സിനിമയിൽ അഭിനയിക്കാനുള്ള തൻ്റെ തീരുമാനം ഖാൻ മാറ്റി,[44] അത് അമ്മയുടെ മരണത്തിൻ്റെ ദുഃഖത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാനുള്ള ഒരു മാർഗമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.[45] ബോളിവുഡിൽ മുഴുസമയ കരിയർ തുടരുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ നിന്ന് മുംബൈയിലേക്ക് താമസം മാറ്റി, നാല് സിനിമകളിൽ പെട്ടെന്ന് കരാറായി.[44] അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആദ്യ ഓഫർ ഹേമമാലിനിയുടെ ആദ്യ സംവിധാന സംവിധായക ചിത്രമായ ദിൽ ആഷ്‌ന ഹേയ്‌ക്കുവേണ്ടിയായിരുന്നു,[30][38] ജൂൺ മാസത്തോടെ അദ്ദേഹം തൻ്റെ ആദ്യ ചിത്രീകരണം ആരംഭിച്ചു.[46] 1992 ജൂണിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ദീവാനയിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സിനിമാ അരങ്ങേറ്റം.[47] അതിൽ ഋഷി കപൂറിന് പിന്നിൽ രണ്ടാമത്തെ പുരുഷനായി ദിവ്യ ഭാരതിയോടൊപ്പം അഭിനയിച്ചു. ദീവാന ഒരു ബോക്‌സ് ഓഫീസ് ഹിറ്റായി മാറുകയും ഖാൻ്റെ ബോളിവുഡ് കരിയർ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു;[48] തൻ്റെ പ്രകടനത്തിന് മികച്ച പുരുഷ അരങ്ങേറ്റത്തിനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു.[49] 1992-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയത് ഖാൻ്റെ ആദ്യ പുരുഷ നായക ചിത്രങ്ങളായ ചമത്കർ, ദിൽ ആഷ്‌ന ഹേ, രാജു ബൻ ഗയാ ജെൻ്റിൽമാൻ എന്നീ കോമഡി ചിത്രങ്ങളും ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആദ്യകാല ചലച്ചിത്ര വേഷങ്ങളിൽ ഊർജ്ജവും ഉത്സാഹവും പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന കഥാപാത്രങ്ങളെയാണ് അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചത്. ഡെയ്‌ലി ന്യൂസ് ആൻഡ് അനാലിസിസിൻ്റെ അർണാബ് റേ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഖാൻ ഒരു പുതിയ തരം അഭിനയം കൊണ്ടുവന്നു, "ഐസ് സ്ലാബിൽ പടികൾ ഇറങ്ങി, വണ്ടി വീലിംഗ്, മർദ്ദനം, ചുണ്ടുകൾ വിറയ്ക്കുന്നു, കണ്ണുകൾ വിറയ്ക്കുന്നു, സ്‌ക്രീനിലേക്ക് ഒരുതരം ശാരീരിക ഊർജ്ജം കൊണ്ടുവരുന്നു. .. ആന്തരാവയവങ്ങൾ, തീവ്രത, ഉന്മാദാവസ്ഥയുള്ള ഒരു നിമിഷം, അടുത്ത നിമിഷം ആശ്ചര്യകരമായി ബാലിശം."[51]
1993–1994: നെഗറ്റീവ് റോളുകൾ[തിരുത്തുക]
1993-ലെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ റിലീസുകളിൽ, രണ്ട് ബോക്‌സ് ഓഫീസ് ഹിറ്റുകളിൽ വില്ലൻ വേഷങ്ങൾ അവതരിപ്പിച്ചതിനാണ് ഖാൻ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രശംസ നേടിയത്: ബാസിഗറിലെ ഒരു കൊലപാതകി, ഡാറിലെ ഒരു ഭ്രാന്തൻ കാമുകൻ.[52] തൻ്റെ കാമുകിയെ കൊലപ്പെടുത്തുന്ന അവ്യക്തമായ പ്രതികാരമായി ഖാൻ അഭിനയിച്ച മുൻഭാഗം, സ്റ്റാൻഡേർഡ് ബോളിവുഡ് ഫോർമുലയുടെ അപ്രതീക്ഷിത ലംഘനത്തിലൂടെ ഇന്ത്യൻ പ്രേക്ഷകരെ ഞെട്ടിച്ചു.[53] ദി കേംബ്രിഡ്ജ് കമ്പാനിയൻ ടു മോഡേൺ ഇന്ത്യൻ കൾച്ചറിൽ, സോണാൽ ഖുല്ലർ ആ കഥാപാത്രത്തെ "ആൻ്റി-ഹീറോ" എന്ന് വിളിച്ചു.[54] ബാസിഗറിലെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനം, നടി കജോളിനൊപ്പമുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആദ്യ പ്രകടനമാണിത്, മികച്ച നടനുള്ള ആദ്യ ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ഖാനെ തേടിയെത്തി.[55] 2003-ൽ, എൻസൈക്ലോപീഡിയ ഓഫ് ഹിന്ദി സിനിമ പ്രസ്താവിച്ചു, ഖാൻ "ഈ രണ്ട് ചിത്രങ്ങളിലെയും സാമ്പ്രദായിക നായകൻ്റെ പ്രതിച്ഛായയെ ധിക്കരിക്കുകയും റിവിഷനിസ്റ്റ് നായകൻ്റെ സ്വന്തം പതിപ്പ് സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്തു".[55] ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ് യാഷ് ചോപ്രയുമായും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കമ്പനിയായ യാഷ് രാജ് ഫിലിംസുമായും ഖാൻ്റെ നിരവധി സഹകരണങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേത് ഡാർ അടയാളപ്പെടുത്തി. ഖാൻ്റെ മുരടനവും "ഐ ലവ് യു, കെ-കെ-കെ-കിരൺ" എന്ന പദപ്രയോഗവും പ്രേക്ഷകർക്കിടയിൽ ജനപ്രിയമായിരുന്നു.[56] ദി ഇന്ത്യൻ എക്‌സ്പ്രസിലെ മാലിനി മന്നത്ത് "മറ്റൊരു നെഗറ്റീവ് റോളിൽ അഭിനയ ബഹുമതികൾക്കൊപ്പം നടക്കുന്നു" എന്ന് വാദിച്ചു.[57] ഡാർ എന്ന ചിത്രത്തിന്, മികച്ച വില്ലൻ അവാർഡ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു നെഗറ്റീവ് റോളിലെ മികച്ച പ്രകടനത്തിനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡിന് അദ്ദേഹത്തിന് നോമിനേഷൻ ലഭിച്ചു, പക്ഷേ സർ എന്ന ചിത്രത്തിന് വേണ്ടി പരേഷ് റാവലിനോട് പരാജയപ്പെട്ടു.[58] 1993-ൽ, മായ മേംസാബിൽ ദീപാ സാഹിയ്‌ക്കൊപ്പം ഖാൻ ഒരു നഗ്നരംഗം അവതരിപ്പിച്ചു, എന്നിരുന്നാലും അതിൻ്റെ ചില ഭാഗങ്ങൾ സെൻട്രൽ ബോർഡ് ഓഫ് ഫിലിം സർട്ടിഫിക്കേഷൻ സെൻസർ ചെയ്തു.[59] തുടർന്നുള്ള വിവാദങ്ങൾ ഭാവി വേഷങ്ങളിൽ അത്തരം രംഗങ്ങൾ ഒഴിവാക്കാൻ അദ്ദേഹത്തെ പ്രേരിപ്പിച്ചു.[60]
1994-ൽ, കുന്ദൻ ഷായുടെ ഹാസ്യ-നാടക ചിത്രമായ കഭി ഹാൻ കഭി നായിൽ ദീപക് തിജോരി, സുചിത്ര കൃഷ്ണമൂർത്തി എന്നിവർക്കൊപ്പം ഖാൻ ഒരു പ്രണയ സംഗീതജ്ഞനെ അവതരിപ്പിച്ചു, അത് പിന്നീട് തൻ്റെ പ്രിയപ്പെട്ട വേഷമാണെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനം അദ്ദേഹത്തിന് മികച്ച പ്രകടനത്തിനുള്ള ഫിലിംഫെയർ ക്രിട്ടിക്‌സ് അവാർഡ് നേടിക്കൊടുത്തു, 2004-ലെ ഒരു മുൻകാല അവലോകനത്തിൽ, Rediff.com-ലെ സുകന്യ വർമ്മ ഇതിനെ ഖാൻ്റെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രകടനമായി വിശേഷിപ്പിച്ചു, "സ്വതസിദ്ധനും ദുർബലനും ബാലിശനും നികൃഷ്ടനും ഹൃദയത്തിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് അഭിനയിക്കുന്നവനുമാണ്. "[61] 1994-ൽ, മാധുരി ദീക്ഷിതിൻ്റെ കൂടെ അഭിനയിച്ച അഞ്ജാമിലെ കാമുകനായി അഭിനയിച്ചതിന്, ഖാൻ മികച്ച വില്ലനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് നേടി.[55] അക്കാലത്ത്, മുഖ്യധാരാ ഹിന്ദി സിനിമയിലെ ഒരു പ്രമുഖ വ്യക്തിയുടെ കരിയറിന് വിരുദ്ധ വേഷങ്ങൾ ചെയ്യുന്നത് അപകടകരമാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. അർണാബ് റേ പിന്നീട് ഖാനെ "ഭ്രാന്തമായ അപകടസാധ്യതകൾ" എടുക്കുകയും അത്തരം കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുത്ത് "കവചം തള്ളുകയും" ചെയ്തു, അതിലൂടെ അദ്ദേഹം തൻ്റെ കരിയർ സ്ഥാപിച്ചു.[51] സംവിധായകൻ മുകുൾ എസ്. ആനന്ദ് അദ്ദേഹത്തെ അക്കാലത്ത് "ഇൻഡസ്ട്രിയുടെ പുതിയ മുഖം" എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്.[45]
1995–1998: റൊമാൻ്റിക് വേഷങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
1995-ൽ ഖാൻ ഏഴ് ചിത്രങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചു, അതിൽ ആദ്യത്തേത് രാകേഷ് റോഷൻ്റെ മെലോഡ്രാമാറ്റിക് ത്രില്ലർ കരൺ അർജുനായിരുന്നു. സൽമാൻ ഖാനും കജോളും ഒന്നിച്ചഭിനയിച്ചു, ഈ വർഷം ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ രണ്ടാമത്തെ ചിത്രമായി ഇത് മാറി.[62] ആ വർഷത്തെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട റിലീസ് ആദിത്യ ചോപ്രയുടെ ആദ്യ സംവിധാന സംവിധായക ചിത്രമായ ദിൽവാലെ ദുൽഹനിയ ലേ ജായേംഗേ എന്ന പ്രണയ ചിത്രമായിരുന്നു, അതിൽ അദ്ദേഹം യൂറോപ്പിലുടനീളമുള്ള ഒരു യാത്രയ്ക്കിടെ കാജോളിൻ്റെ കഥാപാത്രവുമായി പ്രണയത്തിലാകുന്ന ഒരു പ്രവാസി യുവാവായി (എൻആർഐ) അഭിനയിച്ചു. ഒരു കാമുകൻ്റെ വേഷം അവതരിപ്പിക്കാൻ ഖാൻ ആദ്യം മടിച്ചു, എന്നാൽ ഈ ചിത്രം അദ്ദേഹത്തെ ഒരു "റൊമാൻ്റിക് ഹീറോ" ആയി സ്ഥാപിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു.[63] നിരൂപകരുടെയും പൊതുജനങ്ങളുടെയും പ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റി, ഇത് ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തും ഈ വർഷത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന വരുമാനം നേടിയ നിർമ്മാണമായി മാറി, ബോക്‌സ് ഓഫീസ് ഇന്ത്യ "എല്ലാ സമയത്തും ബ്ലോക്ക്ബസ്റ്റർ" ആയി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു,[62][64] ആജീവനാന്ത വരുമാനം ₹2 ബില്യൺ (യുഎസ്). $61.68 ദശലക്ഷം) ലോകമെമ്പാടും.[65][66] ഇന്ത്യൻ സിനിമാ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ സിനിമയാണിത്; 2015-ൻ്റെ തുടക്കത്തിൽ 1000 ആഴ്‌ചയ്‌ക്ക് ശേഷവും മുംബൈയിലെ മറാത്ത മന്ദിർ തിയേറ്ററിൽ ഇത്പ്ര ദർശിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.[67][68] ഖാൻ്റെ മികച്ച നടനുള്ള രണ്ടാമത്തെ അവാർഡ് ഉൾപ്പെടെ പത്ത് ഫിലിംഫെയർ അവാർഡുകൾ ഈ ചിത്രം നേടി.[55] സംവിധായകനും നിരൂപകനുമായ രാജ സെൻ പറഞ്ഞു, "1990-കളിലെ കാമുകനെ പുനർനിർവചിച്ചുകൊണ്ട് 1990-കളിലെ കാമുകനെ പുനർനിർവചിച്ചുകൊണ്ട് ഖാൻ ഗംഭീരമായ പ്രകടനമാണ് കാഴ്ചവെക്കുന്നത്. അവൻ ശാന്തനും ചടുലനുമാണ്, എന്നാൽ [പ്രേക്ഷകരെ] ആകർഷിക്കാൻ ആത്മാർത്ഥത പുലർത്തുന്നു. പ്രകടനം തന്നെ മികച്ചതാണ്. അനായാസമായി, അഭിനയേതരമെന്ന നിലയിൽ കാണാൻ കഴിയുന്നത്ര നന്നായി ബിസിനസ്സ് കളിച്ചു."[69]
1996-ൽ, ഖാൻ്റെ നാല് റിലീസുകളും വിമർശനപരമായും വാണിജ്യപരമായും പരാജയപ്പെട്ടു,[70] എന്നാൽ അടുത്ത വർഷം, അസീസ് മിർസയുടെ റൊമാൻ്റിക് കോമഡി ചിത്രമായ യെസ് ബോസിൽ ആദിത്യ പഞ്ചോലി, ജൂഹി ചൗള എന്നിവർക്കൊപ്പമുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രധാന വേഷം ഫിലിംഫെയർ മികച്ച നടനുള്ള നോമിനേഷൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ള അംഗീകാരങ്ങൾ നേടി. ] പിന്നീട് 1997-ൽ, സുഭാഷ് ഘായിയുടെ ഡയസ്‌പോറിക് പ്രമേയമുള്ള സാമൂഹിക നാടകമായ പർദേസിൽ[71] അദ്ദേഹം അഭിനയിച്ചു, ധാർമ്മിക പ്രതിസന്ധി നേരിടുന്ന ഒരു സംഗീതജ്ഞനായ അർജുനെ അവതരിപ്പിച്ചു. യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ വിജയിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ പ്രധാന ബോളിവുഡ് ചിത്രങ്ങളിലൊന്നായി ഇന്ത്യാ ടുഡേ ഇതിനെ ഉദ്ധരിക്കുന്നു.[72] 1997-ലെ ഖാൻ്റെ അവസാന റിലീസ്, ജനപ്രിയ സംഗീത പ്രണയമായ ദിൽ തോ പാഗൽ ഹേയിൽ യാഷ് ചോപ്രയുമായുള്ള രണ്ടാമത്തെ സഹകരണമായിരുന്നു. മാധുരി ദീക്ഷിതും കരിഷ്മ കപൂറും തമ്മിലുള്ള ത്രികോണ പ്രണയത്തിൽ കുടുങ്ങിയ സ്റ്റേജ് ഡയറക്ടർ രാഹുലിനെയാണ് അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചത്. ഈ ചിത്രവും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനവും നിരൂപക പ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റി, ഖാനെ ഫിലിംഫെയറിലെ മൂന്നാമത്തെ മികച്ച നടനുള്ള പുരസ്‌കാരം നേടി.[55]
1998-ൽ ഖാൻ മൂന്ന് ചിത്രങ്ങളിൽ പ്രധാന വേഷം ചെയ്യുകയും ഒരു പ്രത്യേക പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ഈ വർഷത്തെ തൻ്റെ ആദ്യ റിലീസിൽ, മഹേഷ് ഭട്ടിൻ്റെ ആക്ഷൻ കോമഡി ഡ്യൂപ്ലിക്കേറ്റിൽ ജൂഹി ചൗളയ്ക്കും സൊനാലി ബേന്ദ്രയ്ക്കുമൊപ്പം അദ്ദേഹം ഇരട്ട വേഷം ചെയ്തു. ജോഹറിൻ്റെ നിർമ്മാണ കമ്പനിയായ ധർമ്മ പ്രൊഡക്ഷൻസ്. ചിത്രത്തിന് വേണ്ടത്ര സ്വീകാര്യത ലഭിച്ചില്ല,[73] എന്നാൽ ഖാൻ്റെ ഊർജ്ജസ്വലമായ പ്രകടനത്തെ ഇന്ത്യ ടുഡേ അഭിനന്ദിച്ചു.[74] അതേ വർഷം, മണിരത്‌നത്തിൻ്റെ ഭീകര സിനിമകളുടെ മൂന്നാം ഭാഗമായ ദിൽ സേ.. [75] എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഒരു നിഗൂഢ തീവ്രവാദി (മനീഷ കൊയ്‌രാള) യോട് അനുരാഗം വളർത്തിയ ഓൾ ഇന്ത്യ റേഡിയോ ലേഖകനെന്ന നിലയിൽ ഖാൻ നിരൂപക പ്രശംസ നേടി. 76][77] ഈ വർഷത്തെ തൻ്റെ അവസാന റിലീസിൽ, കരൺ ജോഹറിൻ്റെ പ്രണയകഥയായ കുച്ച് കുച്ച് ഹോതാ ഹേയിൽ അദ്ദേഹം ഒരു കോളേജ് വിദ്യാർത്ഥിയെ അവതരിപ്പിച്ചു, അതിൽ കാജോളിനും റാണി മുഖർജിക്കും ഒപ്പം ഒരു ത്രികോണ പ്രണയത്തിൽ അദ്ദേഹം ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു. എഴുത്തുകാരി അഞ്ജന മോതിഹാർ ചന്ദ്ര ഈ ചിത്രത്തെ 1990-കളിലെ ബ്ലോക്ക്ബസ്റ്റർ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു, "റൊമാൻസ്, കോമഡി, വിനോദം എന്നിവയുടെ കലവറ"[78] തുടർച്ചയായി രണ്ടാം വർഷവും ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ദാന ചടങ്ങിൽ ഖാൻ മികച്ച നടനുള്ള അവാർഡ് നേടി. ,[55] അദ്ദേഹവും നിരവധി നിരൂപകരും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനത്തെ കാജോളിൻ്റെ പ്രകടനത്തെ മറികടന്നതായി വിശ്വസിച്ചിരുന്നു.[79]
അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കരിയറിൻ്റെ ഈ ഘട്ടത്തിലെ വേഷങ്ങളും തുടർന്നുള്ള റൊമാൻ്റിക് കോമഡികളുടെയും കുടുംബ നാടകങ്ങളുടെയും പരമ്പര ഖാനെ പ്രേക്ഷകരിൽ നിന്ന്, പ്രത്യേകിച്ച് കൗമാരക്കാരിൽ നിന്ന്,[80] വ്യാപകമായ പ്രശംസ നേടിക്കൊടുത്തു, എഴുത്തുകാരി അനുപമ ചോപ്ര പറയുന്നതനുസരിച്ച്, അദ്ദേഹത്തെ പ്രണയത്തിൻ്റെ പ്രതിരൂപമായി സ്ഥാപിച്ചു. ഇന്ത്യ.[81][82] യാഷ് ചോപ്ര, ആദിത്യ ചോപ്ര, കരൺ ജോഹർ എന്നിവരുമായി അദ്ദേഹം പ്രൊഫഷണൽ സഹവാസം തുടർന്നു. യാഷ് ചോപ്രയുടെ ശക്തമായ പ്രേരണയെത്തുടർന്ന് 2012-ൽ ഈ നിയമം ലംഘിച്ചെങ്കിലും [81] തൻ്റെ സഹനടന്മാരെ ആരെയും യഥാർത്ഥത്തിൽ ചുംബിക്കാതെ തന്നെ ഖാൻ ഒരു റൊമാൻ്റിക് നായകനായി മാറി.[84]
1999–2003: കരിയർ ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകൾ[തിരുത്തുക]
1999-ൽ ഖാൻ്റെ ഏക റിലീസ് ബാദ്ഷാ ആയിരുന്നു, അതിൽ അദ്ദേഹം ട്വിങ്കിൾ ഖന്നയ്‌ക്കൊപ്പം അഭിനയിച്ചു. ഈ ചിത്രം ബോക്‌സ് ഓഫീസിൽ മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവെച്ചില്ലെങ്കിലും,[85] ഒരു കോമിക് വേഷത്തിലെ മികച്ച പ്രകടനത്തിനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡിന് ഇത് അദ്ദേഹത്തിന് നോമിനേഷൻ നേടിക്കൊടുത്തു, ഹസീന മാൻ ജായേഗിക്ക് വേണ്ടി ഗോവിന്ദയോട് അത് നഷ്‌ടപ്പെട്ടു.[58] 1999-ൽ നടി ജൂഹി ചൗളയുടെയും സംവിധായകൻ അസീസ് മിർസയുടെയും സഹകരണത്തോടെ ഡ്രീംസ് അൺലിമിറ്റഡ് എന്ന പ്രൊഡക്ഷൻ കമ്പനിക്ക് വേണ്ടി ഖാൻ നിർമ്മാതാവായി.[86] ഖാനും ചൗളയും അഭിനയിച്ച കമ്പനിയുടെ ആദ്യ നിർമ്മാണമായ ഫിർ ഭി ദിൽ ഹേ ഹിന്ദുസ്ഥാനി (2000) വാണിജ്യപരമായി പരാജയമായിരുന്നു.[87] കഹോ നാ... പ്യാർ ഹേ എന്ന നവാഗതനായ ഹൃത്വിക് റോഷൻ അഭിനയിച്ച് ഒരാഴ്‌ചയ്‌ക്ക് ശേഷം ഇത് പുറത്തിറങ്ങി, അത് ഖാനെ മറികടന്നെന്ന് വിമർശകർ വിശ്വസിച്ചിരുന്നു.[88] Rediff.com-ലെ സ്വപ്‌ന മിറ്റർ ഖാൻ്റെ പ്രവചനാതീതമായ പെരുമാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് പറഞ്ഞു, "സത്യം പറഞ്ഞാൽ, അദ്ദേഹം തൻ്റെ അഭിനയം അൽപ്പം നവീകരിക്കേണ്ട സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു."[89] കമൽഹാസൻ്റെ ഹേ റാമിൽ (2000) ഖാൻ ഒരു സഹകഥാപാത്രം ചെയ്തു, അത് ഒരേസമയം തമിഴിൽ നിർമ്മിച്ചതാണ്. ഹിന്ദിയും. അതുവഴി അംജദ് ഖാൻ എന്ന പുരാവസ്തു ഗവേഷകൻ്റെ വേഷം ചെയ്തുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം തമിഴിൽ അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചത്.[90] കമൽഹാസനൊപ്പം പ്രവർത്തിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചതിനാൽ അദ്ദേഹം സൗജന്യമായി അവതരിപ്പിച്ചു.[91][92] ഖാൻ്റെ പ്രകടനത്തെക്കുറിച്ച്, ദി ഹിന്ദുവിലെ ടി. കൃതിക റെഡ്ഡി എഴുതി, "ഷാരൂഖ് ഖാൻ, പതിവുപോലെ കുറ്റമറ്റ പ്രകടനവുമായി വരുന്നു."[90]
2001-ൽ, ഡ്രീംസ് അൺലിമിറ്റഡ്, സന്തോഷ് ശിവൻ്റെ ചരിത്രപരമായ ഇതിഹാസമായ അശോകത്തിലെ പ്രധാന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ഖാനെ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു തിരിച്ചുവരവിന് ശ്രമിച്ചു. വെനീസ് ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിലും 2001 ലെ ടൊറൻ്റോ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിലും ഈ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചത് നല്ല പ്രതികരണമാണ്,[93] എന്നാൽ ഇന്ത്യൻ ബോക്സോഫീസിൽ മോശം പ്രകടനമാണ് കാഴ്ചവെച്ചത്.[94] നിർമ്മാണ കമ്പനിക്ക് നഷ്ടം വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നതിനാൽ,[88] ഡ്രീംസ് അൺലിമിറ്റഡുമായി ചേർന്ന് ആരംഭിച്ച srkworld.com എന്ന കമ്പനി അടച്ചുപൂട്ടാൻ ഖാൻ നിർബന്ധിതനായി.[95] 2001 ഡിസംബറിൽ, കൃഷ്ണ വംശിയുടെ ശക്തി: ദ പവർ എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രത്യേക കഥാപാത്രത്തിനായി ഒരു ആക്ഷൻ സീക്വൻസ് അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനിടെ ഖാൻ്റെ നട്ടെല്ലിന് പരിക്കേറ്റു.[96] പിന്നീട് അദ്ദേഹത്തിന് ഒരു പ്രോലാപ്സ്ഡ് ഡിസ്ക് ഉണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി, കൂടാതെ ഒന്നിലധികം ബദൽ ചികിത്സകൾ പരീക്ഷിച്ചു. ഇവയൊന്നും പരിക്കിന് ശാശ്വതമായ പരിഹാരം നൽകിയില്ല, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ നിരവധി സിനിമകൾ ചിത്രീകരിക്കുന്നതിനിടയിൽ അത് അദ്ദേഹത്തിന് കഠിനമായ വേദനയുണ്ടാക്കി.[96][97] 2003-ൻ്റെ തുടക്കത്തോടെ, ലണ്ടനിലെ വെല്ലിംഗ്ടൺ ഹോസ്പിറ്റലിൽ ആൻ്റീരിയർ സെർവിക്കൽ ഡിസെക്ടമിയും ഫ്യൂഷൻ സർജറിയും നടത്തേണ്ട അവസ്ഥയിലേക്ക് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അവസ്ഥ വഷളായി. 2003 ജൂണിൽ ഖാൻ ഷൂട്ടിംഗ് പുനരാരംഭിച്ചു, പക്ഷേ അദ്ദേഹം തൻ്റെ ജോലിഭാരവും പ്രതിവർഷം സ്വീകരിക്കുന്ന ചലച്ചിത്ര വേഷങ്ങളുടെ എണ്ണവും കുറച്ചു.[97]
ഈ സമയത്തെ വിജയങ്ങളിൽ ആദിത്യ ചോപ്രയുടെ മൊഹബത്തേൻ (2000), കരൺ ജോഹറിൻ്റെ കുടുംബ നാടകമായ കഭി ഖുഷി കഭി ഗം... (2001),[87][101] എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു, ഇത് തൻ്റെ കരിയറിലെ വഴിത്തിരിവായി ഖാൻ ഉദ്ധരിക്കുന്നു.[102] രണ്ട് സിനിമകളും അമിതാഭ് ബച്ചൻ ഒരു സ്വേച്ഛാധിപത്യ വ്യക്തിയായി അഭിനയിച്ചു, കൂടാതെ രണ്ടുപേർ തമ്മിലുള്ള ആശയപരമായ പോരാട്ടങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.[103][104] ചിത്രങ്ങളിലെ ഖാൻ്റെ പ്രകടനങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങളുടെ പ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റി, മൊഹബത്തേനിലെ മികച്ച നടനുള്ള രണ്ടാമത്തെ ഫിലിംഫെയർ ക്രിട്ടിക്‌സ് അവാർഡും അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു.[58][105] കഭി ഖുഷി കഭി ഗം... അടുത്ത അഞ്ച് വർഷത്തേക്ക് വിദേശ വിപണിയിലെ എക്കാലത്തെയും മികച്ച വരുമാനം നേടിയ ഇന്ത്യൻ നിർമ്മാണമായി തുടർന്നു.[106]
2002-ൽ, സഞ്ജയ് ലീല ബൻസാലിയുടെ കാലഘട്ടത്തിലെ പ്രണയകഥയായ ദേവദാസിൽ ഐശ്വര്യ റായിക്കും മാധുരി ദീക്ഷിതിനുമൊപ്പം ഒരു വിമത മദ്യപാനിയായി ഖാൻ പ്രധാന വേഷം ചെയ്തു. 500 ദശലക്ഷത്തിലധികം (US$10.29 മില്യൺ) ചിലവിൽ, അത് അക്കാലത്ത് നിർമ്മിച്ച ഏറ്റവും ചെലവേറിയ ബോളിവുഡ് ചിത്രമായിരുന്നു,[107] ലോകമെമ്പാടും ഏകദേശം ₹1.68 ബില്യൺ ($35 ദശലക്ഷം) നേടി ബോക്‌സ് ഓഫീസ് വിജയമായി.[108] ] 10 ഫിലിംഫെയർ അവാർഡുകൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി അംഗീകാരങ്ങൾ ഈ ചിത്രം നേടി, ഖാൻ മികച്ച നടൻ,[49] ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയിൽ അല്ലാത്ത മികച്ച ചിത്രത്തിനുള്ള ബാഫ്റ്റ അവാർഡ്.[109] കരൺ ജോഹർ രചിച്ച ന്യൂയോർക്ക് സിറ്റി പശ്ചാത്തലമാക്കിയ കൽ ഹോ നാ ഹോ (2003) എന്ന ഹാസ്യ-നാടകത്തിൽ ഖാൻ അടുത്തതായി അഭിനയിച്ചു, ഇത് ആഭ്യന്തരമായി ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ രണ്ടാമത്തെ ചിത്രമായും ആ വർഷം ബാഹ്യ വിപണികളിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ബോളിവുഡ് ചിത്രമായും മാറി. [101][110] ജയ ബച്ചൻ, സെയ്ഫ് അലി ഖാൻ, പ്രീതി സിൻ്റ എന്നിവരോടൊപ്പം അഭിനയിച്ച ഖാൻ, മാരകമായ ഹൃദ്രോഗമുള്ള അമൻ മാത്തൂർ എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ചതിന് നിരൂപക പ്രശംസ ലഭിച്ചു, പ്രേക്ഷകരിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വൈകാരിക സ്വാധീനത്തെ നിരൂപകർ പ്രശംസിച്ചു.[111] 2003-ൽ അസീസ് മിർസയുടെ ചൽത്തേ ചൽത്തേ എന്ന അവരുടെ നിർമ്മാണത്തിൽ ജൂഹി ചൗളയെ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടതിനെച്ചൊല്ലി ഖാനും ഡ്രീംസ് അൺലിമിറ്റഡിൻ്റെ മറ്റ് പങ്കാളികളും തമ്മിൽ സംഘർഷം ഉടലെടുത്തു, സിനിമയുടെ വിജയമുണ്ടായിട്ടും അവർ പിരിഞ്ഞു.
2004–2009: തിരിച്ചുവരവ്[തിരുത്തുക]
2004 ഖാനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വിമർശനപരമായും വാണിജ്യപരമായും വിജയിച്ച വർഷമായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ഡ്രീംസ് അൺലിമിറ്റഡിനെ റെഡ് ചില്ലീസ് എൻ്റർടൈൻമെൻ്റാക്കി മാറ്റി, ഭാര്യ ഗൗരിയെ നിർമ്മാതാവായി ചേർത്തു.[113] കമ്പനിയുടെ ആദ്യ നിർമ്മാണത്തിൽ, ഫറാ ഖാൻ ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത മസാല ചിത്രമായ മെയ് ഹൂ നായിൽ അദ്ദേഹം അഭിനയിച്ചു. ഇന്ത്യ-പാകിസ്ഥാൻ ബന്ധങ്ങളുടെ ഒരു സാങ്കൽപ്പിക വിവരണം, പാക്കിസ്ഥാനെ സ്ഥിരമായ വില്ലനായി ചിത്രീകരിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് മാറാനുള്ള ബോധപൂർവമായ ശ്രമമായാണ് ചില നിരൂപകർ ഇതിനെ വീക്ഷിച്ചത്.[114] 55-ാമത് ബെർലിൻ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ച യാഷ് ചോപ്രയുടെ പ്രണയ ചിത്രമായ വീർ-സാരയിൽ ഒരു പാകിസ്ഥാൻ സ്ത്രീയുമായി (പ്രീതി സിൻ്റ) പ്രണയത്തിലാകുന്ന ഇന്ത്യൻ എയർഫോഴ്സ് പൈലറ്റായി ഖാൻ അഭിനയിച്ചു.[115] 2004-ൽ ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനം നേടിയ ചിത്രമായിരുന്നു ഇത്, ലോകമെമ്പാടുമായി ₹940 ദശലക്ഷത്തിലധികം (US$20.74 ദശലക്ഷം), കൂടാതെ 680 മില്യൺ (US$15.01 ദശലക്ഷം) നേടിയ മെയിൻ ഹൂന ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനം നേടിയ രണ്ടാമത്തെ ചിത്രമായിരുന്നു.[106] 116]
2004-ലെ തൻ്റെ അവസാന റിലീസിൽ, അശുതോഷ് ഗോവാരിക്കറുടെ സാമൂഹിക നാടകമായ സ്വദേശിൽ ("ഹോംലാൻഡ്" എന്നർത്ഥം) തൻ്റെ വേരുകൾ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ ദേശസ്‌നേഹത്തോടെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങുന്ന നാസ ശാസ്ത്രജ്ഞനായി ഖാൻ അഭിനയിച്ചു, ഇത് നാസ ഗവേഷണ കേന്ദ്രത്തിനുള്ളിൽ ചിത്രീകരിച്ച ആദ്യത്തെ ഇന്ത്യൻ ചിത്രമായി. ഫ്ലോറിഡയിലെ കെന്നഡി ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രം.[117] ചലച്ചിത്ര പണ്ഡിതനായ സ്റ്റീഫൻ ടിയോ ഈ ചിത്രത്തെ "ബോളിവുഡൈസ്ഡ് റിയലിസത്തിൻ്റെ" ഉദാഹരണമായി പരാമർശിക്കുന്നു, ഇത് ഹിന്ദി സിനിമയിലെ പരമ്പരാഗത ആഖ്യാനത്തിലും പ്രേക്ഷക പ്രതീക്ഷയിലും ഒരു അതീതത പ്രകടമാക്കുന്നു.[118] 2013 ഡിസംബറിൽ, ദി ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത്, ചിത്രം ചിത്രീകരിക്കുന്നത് വളരെ വൈകാരികവും ജീവിതത്തെ മാറ്റിമറിക്കുന്നതുമായ അനുഭവമായി ഖാൻ കണ്ടെത്തിയെന്ന് അദ്ദേഹം ഇതുവരെ സിനിമ കണ്ടിട്ടില്ല.[119] വെറൈറ്റിയിലെ ഡെറക് എല്ലി ഖാൻ്റെ പ്രകടനം "അസ്വസ്ഥനായ ഒരു പ്രവാസി" എന്ന നിലയിൽ "പാശ്ചാത്യ മൂല്യങ്ങൾ പാവപ്പെട്ട ഇന്ത്യൻ കർഷകർക്ക് എത്തിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു",[120] എന്നാൽ ജിതേഷ് പിള്ള ഉൾപ്പെടെയുള്ള നിരവധി ചലച്ചിത്ര നിരൂപകർ ഇത് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഇതുവരെയുള്ള മികച്ച അഭിനയമാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചു. .[121][122] 2004-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മൂന്ന് സിനിമകൾക്കും ഫിലിംഫെയർ മികച്ച നടനുള്ള അവാർഡിന് നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെടുകയും ഒടുവിൽ സ്വദേശ് എന്ന ചിത്രത്തിന് അവാർഡ് ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു.[49][58] ഫിലിംഫെയർ പിന്നീട് ബോളിവുഡിലെ "മികച്ച 80 ഐക്കണിക് പെർഫോമൻസുകളുടെ" 2010 ലക്കത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനം ഉൾപ്പെടുത്തി
2005ൽ അമോൽ പലേക്കറുടെ ഫാൻ്റസി ഡ്രാമയായ പഹേലിയിൽ ഖാൻ അഭിനയിച്ചു. 79-ാമത് അക്കാദമി അവാർഡിൽ മികച്ച വിദേശ ഭാഷാ ചിത്രത്തിനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ സമർപ്പണമായിരുന്നു ഈ ചിത്രം.[124] പിന്നീട് അദ്ദേഹം കരൺ ജോഹറുമായി മൂന്നാം തവണ സഹകരിച്ചു. അമിതാഭ് ബച്ചൻ, അഭിഷേക് ബച്ചൻ, റാണി മുഖർജി, പ്രീതി സിൻ്റ, കിരൺ ഖേർ എന്നിവരുൾപ്പെടെയുള്ള ഒരു കൂട്ടം അഭിനേതാക്കളെ അവതരിപ്പിച്ച ചിത്രം, വിദേശ വിപണിയിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ചിത്രമായി ഉയർന്നു,[101] ₹1.13 ബില്യണിലധികം (US$25.62 ദശലക്ഷം) നേടി. ലോകമെമ്പാടും.[106] കഭി അൽവിദ നാ കെഹ്‌നയിലെയും ആക്ഷൻ ചിത്രമായ ഡോണിലെയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ രണ്ട് വേഷങ്ങളും 1978-ലെ അതേ പേരിലുള്ള ചിത്രത്തിൻ്റെ റീമേക്ക് ആയതിനാൽ, ഡോണിലെ ടൈറ്റിൽ കഥാപാത്രത്തെ പ്രതികൂലമായി താരതമ്യം ചെയ്തിട്ടും, ഫിലിംഫെയർ അവാർഡുകളിൽ ഖാൻ മികച്ച നടനുള്ള നോമിനേഷനുകൾ നേടി,[125]. യഥാർത്ഥ സിനിമയിലെ അമിതാഭ് ബച്ചൻ്റേതിലേക്ക്.[126][127]
2007-ൽ, യാഷ് രാജ് ഫിലിംസിൻ്റെ സെമി-ഫിക്ഷനൽ ചക് ദേയിൽ ഇന്ത്യൻ വനിതാ ദേശീയ ഹോക്കി ടീമിനെ ലോകകപ്പ് വിജയത്തിലേക്ക് പരിശീലിപ്പിച്ച ഒരു അപമാനിത ഹോക്കി കളിക്കാരനെ ഖാൻ അവതരിപ്പിച്ചു. ഇന്ത്യ. തൻ്റെ സർവ്വകലാശാലയിലെ ഹോക്കി ടീമിന് വേണ്ടി കളിക്കുന്ന കായികരംഗത്ത് പശ്ചാത്തലമുള്ള ഖാൻ,[129] ഒരു "കോസ്മോപൊളിറ്റൻ, ലിബറൽ, ഇന്ത്യൻ മുസ്ലീം" ആയാണ് സ്വയം ചിത്രീകരിച്ചതെന്ന് ഭായിചന്ദ് പട്ടേൽ രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.[130] ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തും മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവെച്ച ഖാൻ തൻ്റെ അഭിനയത്തിന് മികച്ച നടനുള്ള മറ്റൊരു ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് കരസ്ഥമാക്കി,[49] സിഎൻഎൻ-ഐബിഎൻ-ലെ രാജീവ് മസന്ദ് ഇതിനെ "തൻ്റെ സാധാരണ ട്രാപ്പിംഗുകളൊന്നും കൂടാതെ, ഒന്നുമില്ല" എന്ന് കരുതുന്നു. കബീർ ഖാനെ "ഒരു യഥാർത്ഥ മാംസവും രക്തവുമുള്ള മനുഷ്യനെപ്പോലെ" ചിത്രീകരിക്കുന്ന അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ട്രേഡ് മാർക്ക് വിചിത്രങ്ങൾ".[132] ഫിലിംഫെയർ അവരുടെ 2010 ലെ "മികച്ച 80 ഐക്കണിക് പെർഫോമൻസുകളുടെ" ലക്കത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനം ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.[133] അതേ വർഷം തന്നെ, ഫറാ ഖാൻ്റെ പുനർജന്മ മെലോഡ്രാമയായ ഓം ശാന്തി ഓമിൽ അർജുൻ രാംപാൽ, ദീപിക പദുക്കോൺ, ശ്രേയസ് തൽപാഡെ എന്നിവർക്കൊപ്പം ഖാൻ അഭിനയിച്ചു, 1970-കളിലെ ജൂനിയർ ആർട്ടിസ്റ്റിനെ 2000 കാലഘട്ടത്തിലെ സൂപ്പർസ്റ്റാറായി അവതരിപ്പിച്ചു. 2007-ൽ ആഭ്യന്തരമായും വിദേശത്തും ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളക്ഷൻ നേടിയ ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്രമായി ഈ ചിത്രം മാറി.[101][134] ഫിലിംഫെയറിലെ മികച്ച നടനുള്ള ഈ വർഷത്തെ തൻ്റെ രണ്ടാമത്തെ നോമിനേഷൻ ഓം ശാന്തി ഓം ഖാനെ നേടി.[135] ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസിൽ നിന്നുള്ള ഖാലിദ് മുഹമ്മദ് എഴുതി, "കോമഡി, ഹൈ ഡ്രാമ, ആക്ഷൻ എന്നിവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ഷാരൂഖ് ഖാൻ്റേതാണ് ഈ സംരംഭം, സ്വതസിദ്ധവും അവബോധപൂർവ്വം ബുദ്ധിപരവുമായ ശൈലിയിൽ".[136]
ആദിത്യ ചോപ്രയുമായി ഖാൻ മൂന്നാം തവണയും സഹകരിച്ചു, റബ് നെ ബനാ ദി ജോഡി (2008) എന്ന റൊമാൻ്റിക് കോമഡിയിൽ അനുഷ്ക ശർമ്മയ്‌ക്കൊപ്പം, അക്കാലത്ത് ഒരു പുതുമുഖമായിരുന്നു. കുറഞ്ഞ ആത്മാഭിമാനമുള്ള ഒരു ലജ്ജാശീലനായ മനുഷ്യനായ സുരീന്ദർ സാഹ്‌നിയെ അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചു, അയാളുടെ ചെറുപ്പക്കാരനായ ഭാര്യയോടുള്ള (ശർമ്മ) സ്‌നേഹം അവനെത്തന്നെ രാജ് ആയി രൂപാന്തരപ്പെടുത്തുന്നു. ദ ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസിലെ റേച്ചൽ സാൾട്ട്‌സ് ഖാൻ്റെ ഇരട്ടവേഷം "തയ്യാറാക്കിയത്" ആണെന്ന് വിശ്വസിച്ചു, ഇത് തൻ്റെ കഴിവുകൾ പ്രകടിപ്പിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തെ അനുവദിച്ചു,[137] എപ്പിലോഗിൽ നിന്നുള്ള ഡീപ്പ് കോൺട്രാക്ടർ കരുതിയത് ഖാൻ സുരീന്ദറിൻ്റെ റോളിൽ കൂടുതൽ ശക്തിയും ബലഹീനതയും പ്രകടിപ്പിച്ചുവെന്നാണ്. മോണോലോഗ്-പ്രോൺ രാജിൻ്റെ വേഷം.[138] 2008 ഡിസംബറിൽ മുദസ്സർ അസീസിൻ്റെ ദുൽഹ മിൽ ഗയയിൽ ഒരു ചെറിയ വേഷം ചെയ്യുന്നതിനിടെ ഖാൻ്റെ തോളിന് പരിക്കേറ്റു. ആ സമയത്ത് അദ്ദേഹം വിപുലമായ ഫിസിയോതെറാപ്പി സെഷനുകൾക്ക് വിധേയനായി, എന്നാൽ വേദന അദ്ദേഹത്തെ ഏറെക്കുറെ നിശ്ചലമാക്കി, 2009 ഫെബ്രുവരിയിൽ ആർത്രോസ്കോപ്പിക് സർജറി നടത്തി.[139][140] 2009-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ബില്ലു എന്ന സിനിമയിൽ ബോളിവുഡ് സൂപ്പർസ്റ്റാർ സാഹിർ ഖാൻ്റെ വേഷത്തിൽ അദ്ദേഹം ഒരു പ്രത്യേക വേഷം ചെയ്തു-തൻ്റെ ഒരു സാങ്കൽപ്പിക പതിപ്പ്, അതിൽ നടിമാരായ കരീന കപൂർ, പ്രിയങ്ക ചോപ്ര, ദീപിക പദുക്കോൺ എന്നിവർക്കൊപ്പം സംഗീത ഐറ്റം നമ്പറുകൾ അവതരിപ്പിച്ചു.[141] "ബാർബർ" എന്ന വാക്ക് അപകീർത്തികരമാണെന്ന് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ഹെയർഡ്രെസ്സർമാർ പരാതിപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന് ചിത്രത്തിൻ്റെ നിർമ്മാണ കമ്പനിയായ റെഡ് ചില്ലീസിൻ്റെ തലവൻ എന്ന നിലയിൽ, ചിത്രത്തിൻ്റെ പേര് ബില്ലു ബാർബറിൽ നിന്ന് ബില്ലു എന്നാക്കി മാറ്റാൻ ഖാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തു. യഥാർത്ഥ ശീർഷകത്തോടൊപ്പം ഇതിനകം ഇൻസ്റ്റാൾ ചെയ്ത പരസ്യബോർഡുകളിൽ കുറ്റകരമായ വാക്ക് കമ്പനി മറച്ചുവച്ചു.[142]
2010–2014: ആക്ഷനിലേക്കും ഹാസ്യത്തിലേക്കും[തിരുത്തുക]
ഡാനി ബോയ്‌ലിൻ്റെ സ്ലംഡോഗ് മില്യണയർ (2008) എന്ന സിനിമയിൽ അനിൽ കപൂറിന് ലഭിച്ച വേഷം നിരസിച്ചതിന് ശേഷം ഖാൻ, സംവിധായകൻ കരൺ ജോഹറുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ നാലാമത്തെയും കാജോളിനൊപ്പമുള്ള ആറാമത്തേയും മൈ നെയിം ഈസ് ഖാൻ (2010) ഷൂട്ട് ചെയ്യാൻ തുടങ്ങി.[143] സെപ്തംബർ 11 ആക്രമണത്തിന് ശേഷമുള്ള ഇസ്‌ലാമിനെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരണകളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഒരു യഥാർത്ഥ കഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് ചിത്രം. മിതമായ ആസ്പർജർ സിൻഡ്രോം ബാധിച്ച മുസ്ലീമായ റിസ്വാൻ ഖാനെയാണ് ഖാൻ അവതരിപ്പിക്കുന്നത്, രാജ്യത്തിൻ്റെ പ്രസിഡൻ്റിനെ കാണാൻ അമേരിക്കയിലുടനീളം ഒരു യാത്ര പുറപ്പെടുന്നു, ഈ വേഷത്തിൽ ചലച്ചിത്ര പണ്ഡിതനായ സ്റ്റീഫൻ ടിയോ "അസക്തിയുള്ള രസമൂല്യങ്ങളുടെ പ്രതീകമായി" കാണുന്നു, കൂടാതെ ഖാനെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നതിൻ്റെ മറ്റൊരു ഉദാഹരണവും. ആഗോള ബോളിവുഡിലെ NRI ഐഡൻ്റിറ്റി.[144] അവഹേളനം കൂടാതെ ഒരു രോഗിയുടെ കൃത്യമായ ചിത്രീകരണം നൽകുന്നതിനായി, ഖാൻ പുസ്തകങ്ങൾ വായിച്ചും വീഡിയോകൾ കണ്ടും രോഗബാധിതരായ ആളുകളുമായി സംസാരിച്ചും തൻ്റെ പങ്കിനെക്കുറിച്ച് ഗവേഷണം നടത്തി. റിലീസായപ്പോൾ, മൈ നെയിം ഈസ് ഖാൻ ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുറത്ത് എക്കാലത്തെയും ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനം നേടിയ ബോളിവുഡ് ചിത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായി മാറി,[106][101] കൂടാതെ മികച്ച നടനുള്ള തൻ്റെ എട്ടാമത്തെ ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ഖാന് നേടിക്കൊടുത്തു,[49] ഏറ്റവും കൂടുതൽ വിജയങ്ങൾ നേടിയതിനുള്ള റെക്കോർഡിന് തുല്യമായി. നടൻ ദിലീപ് കുമാറിനൊപ്പമുള്ള വിഭാഗം.[147] വെറൈറ്റിയിൽ നിന്നുള്ള ജെയ് വെസിസ്ബെർഗ്, "ഒഴിവാക്കപ്പെട്ട കണ്ണുകളും, വസന്തകാല ചുവടുകളും, [ഒപ്പം] മനഃപാഠമാക്കിയ പാഠങ്ങളുടെ മുരടിച്ച ആവർത്തനങ്ങളും" കൊണ്ട് ഖാൻ എങ്ങനെയാണ് ആസ്പർജറിൻ്റെ ബാധിതനെ ചിത്രീകരിച്ചതെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു, ഇത് "ഓട്ടിസം സൊസൈറ്റിയുടെ അംഗീകാരത്തിൻ്റെ സ്വർണ്ണ മുദ്ര ലഭിക്കുമെന്ന് ഉറപ്പുള്ള ഒരു മികച്ച പ്രകടനമാണെന്ന്" വിശ്വസിച്ചു.
2011-ൽ, അനുഭവ് സിൻഹയുടെ സൂപ്പർഹീറോ ചിത്രമായ Ra.One-ൽ അർജുൻ രാംപാലിനും കരീന കപൂറിനുമൊപ്പം ഖാൻ അഭിനയിച്ചു, ഈ ഉപവിഭാഗത്തിലെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആദ്യ കൃതി, തൻ്റെ മക്കൾക്ക് വേണ്ടിയായിരുന്നു.[149] യഥാർത്ഥ ലോകത്തേക്ക് രക്ഷപ്പെടുന്ന ഒരു വില്ലൻ കഥാപാത്രത്തെ സൃഷ്ടിക്കുന്ന ലണ്ടൻ ആസ്ഥാനമായുള്ള വീഡിയോ ഗെയിം ഡിസൈനറുടെ കഥയാണ് ചിത്രം പിന്തുടരുന്നത്. ബോളിവുഡിലെ ഏറ്റവും ചെലവേറിയ നിർമ്മാണമായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു; ഇതിന് ഏകദേശം 1.25 ബില്യൺ (US$26.78 ദശലക്ഷം) ബജറ്റ് ഉണ്ടായിരുന്നു.[150][151] ചിത്രത്തിൻ്റെ ബോക്‌സ് ഓഫീസ് പ്രകടനത്തെക്കുറിച്ച് മാധ്യമങ്ങളിൽ നെഗറ്റീവ് കവറേജ് ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, 2.4 ബില്യൺ (US$51.42 മില്യൺ) വരുമാനത്തോടെ റാ.വൺ ഒരു സാമ്പത്തിക വിജയമായിരുന്നു.[152][153] ഈ ചിത്രത്തിനും ഖാൻ്റെ ഇരട്ടവേഷം അവതരിപ്പിച്ചതിനും സമ്മിശ്ര അവലോകനങ്ങൾ ലഭിച്ചു; ഭൂരിഭാഗം നിരൂപകരും റോബോട്ടിക് സൂപ്പർഹീറോ ജി.വൺ എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനത്തെ പ്രശംസിച്ചു, എന്നിരുന്നാലും വീഡിയോഗെയിം ഡിസൈനർ ശേഖറിൻ്റെ ചിത്രീകരണത്തെ അവർ വിമർശിച്ചു.[154] ഡോണിൻ്റെ (2006) തുടർച്ചയായ ഡോൺ 2 ആയിരുന്നു 2011-ലെ ഖാൻ്റെ രണ്ടാമത്തെ റിലീസ്.[155] തൻ്റെ റോളിനായി തയ്യാറെടുക്കാൻ, ഖാൻ വളരെയധികം വ്യായാമം ചെയ്യുകയും മിക്ക സ്റ്റണ്ടുകളും സ്വയം അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.[156] അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രകടനം അദ്ദേഹത്തിന് നിരൂപകരിൽ നിന്ന് നല്ല അവലോകനങ്ങൾ നേടിക്കൊടുത്തു; ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ നിഖത് കാസ്മി പറഞ്ഞു, "ഷാരൂഖ് കമാൻഡിൽ തുടരുന്നു, നാടകീയമായ സീക്വൻസുകളിലൂടെയോ ആക്ഷൻ കട്ടുകളിലൂടെയോ ഒരിക്കലും തൻ്റെ സ്ഥാനം നഷ്ടപ്പെടുന്നില്ല".[157] വിദേശത്ത് ഈ വർഷത്തെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വരുമാനം നേടിയ ബോളിവുഡ് നിർമ്മാണം,[158][159] ഇത് 62-ാമത് ബെർലിൻ അന്താരാഷ്ട്ര ചലച്ചിത്രമേളയിൽ പ്രദർശിപ്പിച്ചു.
2012-ൽ ഖാൻ്റെ ഏക റിലീസ് യാഷ് ചോപ്രയുടെ അവസാന ചിത്രം,[161] റൊമാൻ്റിക് നാടകമായ ജബ് തക് ഹേ ജാൻ ആയിരുന്നു, അതിൽ കത്രീന കൈഫും അനുഷ്ക ശർമ്മയും അഭിനയിച്ചു. CNN-IBN ഖാൻ്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള പ്രകടനത്തെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ നാളിതുവരെയുള്ള ഏറ്റവും മികച്ച പ്രകടനങ്ങളിലൊന്നായി കണക്കാക്കി, എന്നാൽ തൻ്റെ കരിയറിലെ ആദ്യത്തെ സ്ക്രീൻ ചുംബനം, തന്നേക്കാൾ ഇരുപത് വയസ്സ് പ്രായം കുറഞ്ഞ കത്രീന കൈഫിനൊപ്പം, ഖാൻ്റെ ആദ്യ സ്ക്രീൻ ചുംബനം അരോചകമായ ഒന്നാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചു.[84][162] ലോകമെമ്പാടും 2.11 ബില്യൺ (US$39.49 മില്യൺ) വരുമാനം നേടിയ ജബ് തക് ഹേ ജാൻ മിതമായ സാമ്പത്തിക വിജയമായിരുന്നു.[163][164] 2012-ൽ മൊറോക്കോയിലെ മാരാക്കേച്ച് ഇൻ്റർനാഷണൽ ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലിൽ കഭി ഖുഷി കഭി ഗം..., വീർ-സാര, ഡോൺ 2 എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചിരുന്നു.[165] തുടർന്നുള്ള സീ സിനി അവാർഡുകളിൽ, കൈഫ്, ശർമ്മ, കൂടാതെ ചോപ്രയുടെ മറ്റ് മുൻകാല നായികമാർ എന്നിവരോടൊപ്പം അന്തരിച്ച യാഷ് ചോപ്രയ്ക്ക് ഖാൻ ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിച്ചു.[166]
2013-ൽ, രോഹിത് ഷെട്ടിയുടെ ആക്ഷൻ കോമഡി ചിത്രമായ ചെന്നൈ എക്‌സ്പ്രസിൽ റെഡ് ചില്ലീസ് എൻ്റർടൈൻമെൻ്റിനായി ഖാൻ അഭിനയിച്ചു, ഈ സിനിമ സമ്മിശ്ര നിരൂപണങ്ങളും ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്‌കാരത്തെ അവഹേളിച്ചതിന് ന്യായമായ അളവിലുള്ള വിമർശനങ്ങളും നേടി, എന്നിരുന്നാലും ഈ ചിത്രത്തിൽ തമിഴ് സിനിമാ താരം രജനീകാന്തിന് ആദരാഞ്ജലികൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. .[167] നിരൂപകനായ ഖാലിദ് മുഹമ്മദ് ഖാൻ സിനിമയിൽ അമിതമായി അഭിനയിച്ചുവെന്ന് കരുതുകയും "അഭിനയ പുസ്തകത്തിലെ എല്ലാ പഴയ തന്ത്രങ്ങളും പുനർനിർമ്മിച്ചതിന്" അദ്ദേഹത്തെ വിമർശിക്കുകയും ചെയ്തു.[168] വിമർശനങ്ങൾക്കിടയിലും, ഈ ചിത്രം ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമുള്ള ഹിന്ദി സിനിമകളുടെ നിരവധി ബോക്‌സ് ഓഫീസ് റെക്കോർഡുകൾ തകർത്തു, 3 ഇഡിയറ്റ്‌സിനെ മറികടന്ന്, ലോകമെമ്പാടുമായി ഏകദേശം ₹4 ബില്യൺ (68.26 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളർ) നേടിയ എക്കാലത്തെയും ഏറ്റവും ഉയർന്ന വരുമാനം നേടിയ ബോളിവുഡ് ചിത്രമായി മാറി. ടിക്കറ്റ് വിൽപ്പന.[169][170] 2013-ലെ അന്താരാഷ്ട്ര വനിതാ ദിനത്തിൽ, ക്രെഡിറ്റുകളിൽ തൻ്റേതിനു മുകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന തൻ്റെ പ്രധാന സഹതാരങ്ങളുടെ പേരുകളുള്ള ഒരു പുതിയ കൺവെൻഷൻ ഖാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടതായി ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. സഹനടന്മാർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള തൻ്റെ ജീവിതത്തിലെ സ്ത്രീകളാണ് തൻ്റെ വിജയത്തിന് കാരണമെന്ന് അദ്ദേഹം അവകാശപ്പെട്ടു.[171] 2014-ൽ, ദീപിക പദുക്കോൺ, അഭിഷേക് ബച്ചൻ, ബൊമൻ ഇറാനി എന്നിവരോടൊപ്പം അഭിനയിച്ച ഫറാ ഖാൻ്റെ എൻസെംബിൾ ആക്ഷൻ കോമഡി ഹാപ്പി ന്യൂ ഇയറിൽ നടൻ അഭിനയിച്ചു; സംവിധായകനുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മൂന്നാമത്തെ സഹകരണം.[172] ഖാൻ്റെ ഏകമാനമായ കഥാപാത്രം വിമർശിക്കപ്പെട്ടെങ്കിലും,[173] ഈ സിനിമ ലോകമെമ്പാടുമായി ₹3.8 ബില്യൺ (64.85 ദശലക്ഷം യുഎസ് ഡോളർ) നേടിയ ഒരു വലിയ വാണിജ്യ വിജയമായി മാറി
2015–2022: കരിയർ തിരിച്ചടികളും ഇടവേളകളും[തിരുത്തുക]
രോഹിത് ഷെട്ടിയുടെ ആക്ഷൻ കോമഡി ചിത്രമായ ദിൽവാലെയിൽ (2015) കാജോൾ, വരുൺ ധവാൻ, കൃതി സനോൻ എന്നിവർക്കൊപ്പമാണ് ഖാൻ അടുത്തതായി പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത്. 3.7 ബില്യൺ (US$57.68 മില്യൺ) ഗ്രോസ് നേടി സാമ്പത്തികമായി ലാഭമുണ്ടാക്കിയെങ്കിലും സിനിമ സമ്മിശ്ര അവലോകനങ്ങൾ നേടി.[177] ദ ഹിന്ദുവിലെ നമ്രത ജോഷി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു, "ദിൽവാലേയിലൂടെ, രോഹിത് ഷെട്ടിയുടെ പവർ പാക്ക്ഡ് അഭിനേതാക്കളും നിർമ്മാതാവും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി കാര്യങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും നിരാശനായി തെറ്റിപ്പോയി", ഖാനെയും കജോളിനെയും വീണ്ടും പാക്ക് ചെയ്യാനുള്ള ശ്രമം പരാജയപ്പെട്ടതായി തോന്നി.[178 ] പിന്നീട് മനീഷ് ശർമ്മയുടെ ആക്ഷൻ ത്രില്ലർ ഫാൻ (2016) എന്ന സിനിമയിൽ ഒരു സൂപ്പർ സ്റ്റാറിൻ്റെയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഡോപ്പൽജെഞ്ചർ ആരാധകൻ്റെയും ഇരട്ട ഭാഗങ്ങൾ അദ്ദേഹം എടുത്തു. ദി ഗാർഡിയനിലെ പീറ്റർ ബ്രാഡ്‌ഷോ ഈ സിനിമയെ "ക്ഷീണിപ്പിക്കുന്നതും വിചിത്രവും എന്നാൽ കാണാൻ കഴിയുന്നതും" ആയി കണക്കാക്കുകയും ഭ്രാന്തൻ ആരാധകനെന്ന നിലയിൽ ഖാൻ ഉചിതമായി "ഭയങ്കരനാണ്" എന്ന് കരുതുകയും ചെയ്തു.[179] ചിത്രം ബോക്‌സ് ഓഫീസിൽ മോശം പ്രകടനമാണ് കാഴ്ചവെച്ചത്, മുഖ്യധാരാ ഫോർമുലയുമായി സിനിമ പൊരുത്തപ്പെടാത്തതാണ് ഈ പരാജയത്തിന് കാരണമെന്ന് ട്രേഡ് ജേണലിസ്റ്റുകൾ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.[180] ആ വർഷം അവസാനം, ഗൗരി ഷിൻഡെയുടെ വരാനിരിക്കുന്ന സിനിമയായ ഡിയർ സിന്ദഗിയിൽ ഒരു ഛായാഗ്രാഹകന് (ആലിയ ഭട്ട്) ഒരു തെറാപ്പിസ്റ്റിൻ്റെ പിന്തുണയുള്ള ഭാഗം ഖാൻ അവതരിപ്പിച്ചു.[181]
രാഹുൽ ധോലാകിയയുടെ ആക്ഷൻ ക്രൈം ചിത്രമായ റയീസ് (2017) ൽ, 1980-കളിൽ ഗുജറാത്തിൽ മോബ്‌സ്റ്ററായി മാറിയ ഒരു ബൂട്ട്‌ലെഗർ എന്ന ടൈറ്റിൽ ആൻറി ഹീറോയുടെ ഭാഗം ഖാൻ ഏറ്റെടുത്തു. ഒരു സാധാരണ സമ്മിശ്ര അവലോകനത്തിൽ, ദ ടെലിഗ്രാഫിലെ പ്രതിം ഡി. ഗുപ്ത, ഖാൻ്റെ പ്രകടനം "ചില സമയങ്ങളിൽ പൊരുത്തമില്ലാത്തതും, തീവ്രവും, പവർ പായ്ക്ക് ചെയ്തതും ആയിരുന്നു, എന്നാൽ പലപ്പോഴും സ്വഭാവത്തിൽ നിന്ന് വഴുതിപ്പോയതായി കരുതി".[182] വാണിജ്യപരമായി, ചിത്രം ലോകമെമ്പാടും ഏകദേശം ₹3.08 ബില്യൺ (US$47.3 ദശലക്ഷം) നേടി, ഒരു മിതമായ വിജയമായിരുന്നു.[183][184] ഇംതിയാസ് അലിയുടെ ജബ് ഹാരി മെറ്റ് സേജലിൽ (2017) ഒരു സഞ്ചാരിയെ (അനുഷ്ക ശർമ്മ) പ്രണയിക്കുന്ന ഒരു ടൂറിസ്റ്റ് ഗൈഡിൻ്റെ വേഷത്തിലൂടെ ഖാൻ റൊമാൻ്റിക് വിഭാഗത്തിലേക്ക് മടങ്ങി. മിൻ്റിനായുള്ള ഒരു അവലോകനത്തിൽ, ഉദയ് ഭാട്ടിയ, തന്നേക്കാൾ 22 വയസ്സ് ജൂനിയറായ ശർമ്മയുമായുള്ള ഖാൻ്റെ ജോടിയെ വിമർശിച്ചു, ഖാൻ "തൻ്റെ പ്രായത്തിലുള്ള നടന്മാരോട് ദശാബ്ദങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സമാനമായ സ്‌നേഹ പ്രകടനങ്ങൾ" നടത്തിയിരുന്നതായി എഴുതി.[185] ആനന്ദ് എൽ റായിയുടെ റൊമാൻ്റിക് നാടകമായ സീറോയിൽ (2018) അദ്ദേഹം ശർമ്മയും കത്രീന കൈഫുമായി വീണ്ടും ഒന്നിച്ചു, അതിൽ ത്രികോണ പ്രണയത്തിൽ ഉൾപ്പെട്ട കുള്ളനായ ബൗവ സിംഗ് ആയി അഭിനയിച്ചു.[186][187] ഖാൻ്റെ പ്രകടനത്തെ പ്രശംസിച്ച ചിത്രത്തിന് സമ്മിശ്ര അവലോകനങ്ങൾ ലഭിച്ചു.[188][189] ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസിനായി എഴുതുമ്പോൾ, രാജാ സെൻ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ "ആധിപത്യ പ്രകടനത്തെയും അതിശയകരമായ ഊർജ്ജത്തെയും" അഭിനന്ദിക്കുകയും "സ്വാഭാവികമായി ഊർജ്ജസ്വലമായ വ്യക്തിത്വം, കോമിക് ടൈമിംഗ്, ചാം എന്നിവയെ പറന്നുയരാൻ അനുവദിച്ചതിന്" ഫസ്റ്റ്പോസ്റ്റിലെ അന്ന എം എം വെട്ടിക്കാട്ട് അദ്ദേഹത്തെ "മികച്ച യോഗ്യൻ" എന്ന് വിളിക്കുകയും ചെയ്തു. 190][191] ജബ് ഹാരി മെറ്റ് സേജലും സീറോയും ബോക്‌സ് ഓഫീസ് പരാജയങ്ങളായിരുന്നു.[192][193]
ഒരു ബോക്‌സ് ഓഫീസ് ഇന്ത്യ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ഖാൻ്റെ സിനിമകൾ മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവെക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടതാണ് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ താരമൂല്യം ബാധിച്ചത്.[194] സീറോയുടെ റിലീസിന് ശേഷം, ഖാൻ മുഴുവൻ സമയ അഭിനയത്തിൽ നിന്ന് നാല് വർഷത്തെ ഇടവേള എടുത്തു, ഇത് ഇന്ത്യയിലെ COVID-19 പാൻഡെമിക് കാരണമാണ്. കരിയറിലെ ഒരു തിരിച്ചുവരവിന് ശ്രമിക്കുന്നതിനായി അദ്ദേഹം അവധിയെടുത്തു.[195] ഈ കാലയളവിൽ, 2022-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ബ്രഹ്മാസ്ത്ര: ഒന്നാം ഭാഗം - ശിവ, റോക്കട്രി: ദി നമ്പി ഇഫക്റ്റ് എന്നീ ചിത്രങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പ്രത്യേക വേഷങ്ങൾ ചെയ്തു.[196]
2023– പുനർജന്മം[തിരുത്തുക]
2023-ൽ, YRF സ്പൈ യൂണിവേഴ്‌സ് പശ്ചാത്തലമാക്കിയ ആക്ഷൻ ത്രില്ലർ പത്താൻ (2023) എന്ന ചിത്രത്തിൽ യാഷ് രാജ് ഫിലിംസുമായി ഖാൻ വീണ്ടും ഒന്നിച്ചു, അതിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഒരു ഭീകരാക്രമണം തടയാൻ നിയോഗിക്കപ്പെട്ട ഒരു നാടുകടത്തപ്പെട്ട ഫീൽഡ് ഏജൻ്റായി അദ്ദേഹം അഭിനയിച്ചു.[197] നിരൂപക സുകന്യ വർമ്മ ഖാൻ്റെ "കാലാവസ്ഥയിലുള്ള തീവ്രത, ഗ്രിസ്ലി കരിഷ്മ, ട്രേഡ് മാർക്ക് ബുദ്ധി" എന്നിവ ശ്രദ്ധിച്ചു, അതേസമയം കാവേരി ബാംസായി ഇതിനെ ഒരു വൃദ്ധനായ ഖാനെ ഒരു ആക്ഷൻ സ്റ്റാറാക്കി മാറ്റുന്നതിൻ്റെ "വളരെ ആവശ്യമായ രൂപമാറ്റം" എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു.[198][199] പത്താൻ നിരവധി ബോക്‌സ് ഓഫീസ് റെക്കോർഡുകൾ തകർത്തു, അങ്ങനെ ഖാൻ്റെ താരമൂല്യം പുനഃസ്ഥാപിച്ചു.[200][201] അതേ വർഷം തന്നെ അറ്റ്‌ലീയുടെ ജവാനിൽ അച്ഛനും മകനും ഡോപ്പൽഗേഞ്ചേഴ്‌സ് എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ച് ഖാൻ മറ്റൊരു ആക്ഷൻ സിനിമയിൽ വേഷമിട്ടു.[202] Scroll.in-ലെ നന്ദിനി രാംനാഥ് എഴുതി, "ഖാൻ്റെ സ്ക്രീൻ ഇമേജ് - വിശാലവും, സ്‌നേഹം നിറഞ്ഞതും, പഴയ രീതിയിലുള്ള വീരോചിതവും, ആക്രമണോത്സുകതയില്ലാത്തതും, അപ്രസക്തവും എന്നാൽ ആത്മാർത്ഥതയുള്ളതും - മറ്റേതൊരു നടനോടും തകർന്നേക്കാവുന്ന ഒരു അഹങ്കാരം വിൽക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു". [203] പത്താൻ സ്ഥാപിച്ച റെക്കോർഡുകൾ ജവാൻ തകർത്തു.[204] രണ്ട് ചിത്രങ്ങളും യഥാക്രമം ₹10 ബില്ല്യൺ (US$130 ദശലക്ഷം) നേടി, ഹിന്ദി സിനിമയുടെ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള രണ്ടാമത്തെയും മൂന്നാമത്തെയും ഏറ്റവും വലിയ ഗ്രോസറുകളായി റാങ്ക് ചെയ്തു,[205] 10 ബില്ല്യണിലധികം വരുമാനം നേടിയ രണ്ട് ചിത്രങ്ങൾ നൽകുന്ന ആദ്യ ഇന്ത്യൻ നടനായി ഖാനെ മാറ്റി.[206]
2023-ലെ അവസാന റിലീസിൽ, രാജ്കുമാർ ഹിരാനിയുടെ ഡങ്കിയിൽ ഖാൻ അഭിനയിച്ചു, കഴുത വിമാനം എന്ന അനധികൃത കുടിയേറ്റ സാങ്കേതികതയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു സാമൂഹിക നാടകം.[207][208] "റൊമാൻ്റിക് ഫെമിനിസ്റ്റ് പട്ടാളക്കാരനായ ദേശസ്നേഹിയായ സുഹൃത്ത്" എന്ന തൻ്റെ വേഷം "ആക്ഷൻ സ്റ്റാറായ ഖാനിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇടവേളയെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു, പക്ഷേ ഖാൻ്റെ മികച്ച സ്ക്രീൻ പ്രതിമയിൽ നിന്ന് ഒരു വിശ്രമവും നൽകുന്നില്ല" എന്ന് ഉദയ് ഭാട്ടിയ എഴുതി.[209] $4 ബില്യൺ (US$50 മില്യൺ) സമ്പാദിച്ച്, പത്താൻ്റെയോ ജവാൻ്റെയോ റെക്കോർഡ് വരുമാനവുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടില്ലെങ്കിലും ഖാൻ്റെ തുടർച്ചയായ മൂന്നാമത്തെ വാണിജ്യ വിജയമായി ഡങ്കി ഉയർന്നു.
മറ്റ് ജോലികൾ[തിരുത്തുക]
ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാണവും ടെലിവിഷൻ ഹോസ്റ്റിംഗും[തിരുത്തുക]
ഡ്രീംസ് അൺലിമിറ്റഡിൻ്റെ സ്ഥാപക അംഗമെന്ന നിലയിൽ 1999 മുതൽ 2003 വരെ മൂന്ന് സിനിമകൾ ഖാൻ സഹനിർമ്മാണം നടത്തി.[86] പങ്കാളിത്തം പിരിച്ചുവിട്ടതിനുശേഷം, അദ്ദേഹവും ഗൗരിയും ചേർന്ന് കമ്പനിയെ റെഡ് ചില്ലീസ് എൻ്റർടെയ്ൻമെൻ്റ് എന്ന പേരിൽ പുനഃക്രമീകരിച്ചു,[113] അതിൽ സിനിമ, ടെലിവിഷൻ നിർമ്മാണം, വിഷ്വൽ ഇഫക്റ്റുകൾ, പരസ്യങ്ങൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഡിവിഷനുകൾ ഉൾപ്പെടുന്നു.[212] 2015-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, കമ്പനി കുറഞ്ഞത് ഒമ്പത് സിനിമകളെങ്കിലും നിർമ്മിക്കുകയോ സഹനിർമ്മാണം നടത്തുകയോ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.[213] ഒന്നുകിൽ ഖാൻ അല്ലെങ്കിൽ ഗൗരിക്ക് സാധാരണയായി പ്രൊഡക്ഷൻ ക്രെഡിറ്റുകൾ നൽകാറുണ്ട്, കൂടാതെ മിക്ക ചിത്രങ്ങളിലും പ്രധാന വേഷത്തിലോ അതിഥി വേഷത്തിലോ അദ്ദേഹം പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. Ra.One (2011) ൻ്റെ നിർമ്മാണത്തിൻ്റെ പല കാര്യങ്ങളിലും ഖാൻ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു. അഭിനയത്തിന് പുറമെ, അദ്ദേഹം സിനിമ നിർമ്മിച്ചു, കൺസോൾ ഗെയിം സ്‌ക്രിപ്റ്റ് എഴുതാൻ സന്നദ്ധനായി, അതിന് ഡബ്ബ് ചെയ്തു, അതിൻ്റെ സാങ്കേതിക വികാസത്തിന് മേൽനോട്ടം വഹിച്ചു, കൂടാതെ ചിത്രത്തിൻ്റെ കഥാപാത്രങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഡിജിറ്റൽ കോമിക്‌സ് എഴുതി. ഖാൻ ഇടയ്ക്കിടെ തൻ്റെ സിനിമകൾക്ക് പിന്നണി പാടിയിട്ടുണ്ട്. ജോഷിൽ (2000) അദ്ദേഹം "അപുൻ ബോലാ തു മേരി ലൈലാ" എന്ന ജനപ്രിയ ഗാനം ആലപിച്ചു. ഡോൺ (2006), ജബ് തക് ഹേ ജാൻ (2012) എന്നിവയിലും അദ്ദേഹം പാടിയിട്ടുണ്ട്.[216] റെഡ് ചില്ലീസ് നിർമ്മിച്ച ഓൾവേസ് കഭി കഭി (2011) എന്ന ചിത്രത്തിന് ഗാനരചനയിൽ ഖാൻ പങ്കെടുത്തു
തൻ്റെ ആദ്യകാല ടെലിവിഷൻ സീരിയൽ പ്രകടനങ്ങൾക്ക് പുറമേ, ഫിലിംഫെയർ, സീ സിനി, സ്ക്രീൻ അവാർഡുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി ടെലിവിഷൻ അവാർഡ് ഷോകളും ഖാൻ ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.[218][219][220] 2007-ൽ അദ്ദേഹം അമിതാഭ് ബച്ചനെ മാറ്റി ഒരു സീസണിൽ കോൻ ബനേഗാ ക്രോർപതിയുടെ അവതാരകനായി, ഹു വാണ്ട്സ് ടു ബി എ മില്യണയർ?,[221] എന്നതിൻ്റെ ഇന്ത്യൻ പതിപ്പ്, ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം, ഖാൻ ക്യാ ആപ് പാഞ്ച്വി പാസ് സേ തേസ് ഹേ?, ആർ യു സ്മാർട്ടർ ദൻ എ അഞ്ചാം ഗ്രേഡർ? എന്നതിൻ്റെ ഇന്ത്യൻ പതിപ്പ്.[222] 2011-ൽ, അദ്ദേഹം ടെലിവിഷനിലേക്ക് മടങ്ങി, ഇമാജിൻ ടിവിയുടെ സോർ കാ ഝട്ക: ടോട്ടൽ വൈപൗട്ട്, വൈപൗട്ടിൻ്റെ ഇന്ത്യൻ പതിപ്പ്; ഖാനെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന രംഗങ്ങൾ ചിത്രീകരിച്ചത് മുംബൈയിലെ യാഷ് രാജ് സ്റ്റുഡിയോയിലാണ്.[223] അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മുൻകാല ടെലിവിഷൻ ആങ്കറിംഗ് ജോലികളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, സോർ കാ ഝട്ക: ടോട്ടൽ വൈപൗട്ട് മോശം പ്രകടനം കാഴ്ചവച്ചു. ഇത് ഒരു സീസണിൽ മാത്രം സംപ്രേഷണം ചെയ്യുകയും ഒരു ബോളിവുഡ് താരം ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്ന ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ റേറ്റിംഗ് ഉള്ള ഷോയായി മാറുകയും ചെയ്തു.[223] 2017-ൽ, STAR പ്ലസിൽ സംപ്രേക്ഷണം ആരംഭിച്ച TED കോൺഫറൻസസ് LLC നിർമ്മിച്ച ഒരു ടോക്ക് ഷോയായ TED Talks India Nayi Soch ഖാൻ ഹോസ്റ്റുചെയ്യാൻ തുടങ്ങി
സ്റ്റേജ് പെർഫോമൻസ്[തിരുത്തുക]
പതിവായി സ്റ്റേജ് പെർഫോമറായ ഖാൻ നിരവധി ലോക പര്യടനങ്ങളിലും കച്ചേരികളിലും പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്. 1997-ൽ അദ്ദേഹം മലേഷ്യയിൽ ആശാ ഭോസ്‌ലെയുടെ മൊമൻ്റ്‌സ് ഇൻ ടൈം കച്ചേരിയിൽ അവതരിപ്പിച്ചു, അടുത്ത വർഷം ഷാരൂഖ്-കരിഷ്മ: ലൈവ് ഇൻ മലേഷ്യ കച്ചേരിക്കായി കരിഷ്മ കപൂറിനൊപ്പം അവതരിപ്പിച്ചു.[225] അതേ വർഷം, ജൂഹി ചൗള, അക്ഷയ് കുമാർ, കജോൾ എന്നിവരോടൊപ്പം യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം, കാനഡ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം ദ വിസ്മയം ഫോർസം ലോക പര്യടനത്തിൽ പങ്കെടുക്കുകയും അടുത്ത വർഷം മലേഷ്യയിൽ പര്യടനം പുനരാരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു.[226][227] 2002-ൽ, മാഞ്ചസ്റ്ററിലെ ഓൾഡ് ട്രാഫോർഡിലും ലണ്ടനിലെ ഹൈഡ് പാർക്കിലും ഫ്രം ഇന്ത്യ വിത്ത് ലവ് എന്ന ഷോയിൽ അമിതാഭ് ബച്ചൻ, ആമിർ ഖാൻ, പ്രീതി സിൻ്റ, ഐശ്വര്യ റായ് എന്നിവരോടൊപ്പം ഖാൻ അവതരിപ്പിച്ചു; പരിപാടിയിൽ 100,000-ത്തിലധികം ആളുകൾ പങ്കെടുത്തു.[228] റാണി മുഖർജി, അർജുൻ രാംപാൽ, ഇഷ കോപ്പികർ എന്നിവർക്കൊപ്പം 2010-ൽ ബംഗ്ലാദേശിലെ ധാക്കയിലുള്ള സെൻ്റ് ജോസഫ് ഹൈസ്‌കൂൾ ഗ്രൗണ്ടിൽ നടന്ന സംഗീത പരിപാടിയിൽ ഖാൻ അവതരിപ്പിച്ചു.[229] അടുത്ത വർഷം, സൗത്ത് ആഫ്രിക്കയിലെ ഡർബനിൽ വെച്ച് ഇന്ത്യ-ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക സൗഹൃദത്തിൻ്റെ 150 വർഷം ആഘോഷിക്കുന്ന ഫ്രണ്ട്ഷിപ്പ് കൺസേർട്ടിൽ ഷാഹിദ് കപൂറിനും പ്രിയങ്ക ചോപ്രയ്ക്കും ഒപ്പം ചേർന്നു
ലോകമെമ്പാടുമുള്ള 22 വേദികളിൽ പര്യടനം നടത്തിയ ടെംപ്‌റ്റേഷൻസ് 2004 എന്ന സ്റ്റേജ് ഷോയിൽ അർജുൻ രാംപാൽ, പ്രിയങ്ക ചോപ്ര, മറ്റ് ബോളിവുഡ് താരങ്ങൾ എന്നിവരോടൊപ്പം പാടിയും നൃത്തം ചെയ്തും സ്‌കിറ്റുകൾ അവതരിപ്പിച്ചും "ടെംപ്‌റ്റേഷൻസ്" പരമ്പരയുമായി ഖാൻ ഒരു ബന്ധം ആരംഭിച്ചു.[231] ദുബായിലെ ഫെസ്റ്റിവൽ സിറ്റി അരീനയിൽ 15,000 കാണികൾക്ക് ഷോ കളിച്ചു.[232] 2008-ൽ, നെതർലാൻഡ്‌സ് ഉൾപ്പെടെ നിരവധി രാജ്യങ്ങളിൽ പര്യടനം നടത്തിയ ടെംപ്‌റ്റേഷൻ റീലോഡഡ് എന്ന കച്ചേരി പരമ്പര ഖാൻ സ്ഥാപിച്ചു.[233] 2012-ൽ ബിപാഷ ബസുവിനും മറ്റുള്ളവരുമായി ജക്കാർത്തയിൽ മറ്റൊരു പര്യടനം നടത്തി,[234] 2013-ൽ ഓക്ക്‌ലൻഡ്, പെർത്ത്, സിഡ്‌നി എന്നിവിടങ്ങളിൽ മറ്റൊരു കച്ചേരി പരമ്പര നടത്തി.[235] 2014-ൽ ഖാൻ SLAM-ൽ പ്രകടനം നടത്തി! യു.എസ്., കാനഡ, ലണ്ടൻ എന്നിവിടങ്ങളിലെ ടൂർ,[236] കൂടാതെ തത്സമയ ടാലൻ്റ് ഷോയായ ഗോട്ട് ടാലൻ്റ് വേൾഡ് സ്റ്റേജ് ലൈവിൻ്റെ ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയറും ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചു
കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സിൻ്റെ ഉടമസ്ഥത[തിരുത്തുക]
2008-ൽ, ഖാൻ, ജൂഹി ചൗളയുടെയും ഭർത്താവ് ജയ് മേത്തയുടെയും പങ്കാളിത്തത്തോടെ, ഇന്ത്യൻ പ്രീമിയർ ലീഗ് (ഐപിഎൽ) ട്വൻ്റി20 ക്രിക്കറ്റ് ടൂർണമെൻ്റിൽ കൊൽക്കത്തയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന ഫ്രാഞ്ചൈസിയുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം 75.09 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളറിന് സ്വന്തമാക്കി, ടീമിന് കൊൽക്കത്ത നൈറ്റ് റൈഡേഴ്‌സ് (കെകെആർ) എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു. .[238] 2009 ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഐപിഎല്ലിലെ ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ ടീമുകളിലൊന്നായിരുന്നു KKR, അതിൻ്റെ ബ്രാൻഡ് മൂല്യം 42.1 മില്യൺ US$.[239] ആദ്യ മൂന്ന് വർഷങ്ങളിൽ ടീം മൈതാനത്ത് മോശം പ്രകടനമാണ് കാഴ്ചവെച്ചത്.[240] കാലക്രമേണ അവരുടെ പ്രകടനം മെച്ചപ്പെടുകയും 2012ൽ[240] ആദ്യമായി ചാമ്പ്യന്മാരാവുകയും 2014ൽ ആ നേട്ടം ആവർത്തിക്കുകയും ചെയ്തു.[241] ടി20യിൽ (14) ഏതൊരു ഇന്ത്യൻ ടീമിൻ്റെയും ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ വിജയ പരമ്പരയുടെ റെക്കോർഡ് നൈറ്റ് റൈഡേഴ്സിൻ്റെ പേരിലാണ്
ഐപിഎൽ 2011 സീസണിൻ്റെ ഉദ്ഘാടന ചടങ്ങിൽ സുനിധി ചൗഹാനും ശ്രിയ ശരണും ചേർന്ന് ഖാൻ അവതരിപ്പിച്ചു, അവിടെ അവർ തമിഴ് പാട്ടുകൾക്ക് നൃത്തം ചെയ്തു.[243] 2013-ൽ കത്രീന കൈഫ്, ദീപിക പദുക്കോൺ, പിറ്റ്ബുൾ എന്നിവരോടൊപ്പം അദ്ദേഹം വീണ്ടും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു.[244] 2012 മെയ് മാസത്തിൽ, KKR ഉം മുംബൈ ഇന്ത്യൻസും തമ്മിലുള്ള ഒരു മത്സരത്തിന് ശേഷം സുരക്ഷാ ജീവനക്കാരുമായി തർക്കത്തിലേർപ്പെട്ടതിന്, മുംബൈ ക്രിക്കറ്റ് അസോസിയേഷൻ (MCA) വാങ്കഡെ സ്റ്റേഡിയത്തിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹത്തെ അഞ്ച് വർഷത്തേക്ക് വിലക്കിയിരുന്നു.[245] എന്നിരുന്നാലും, തൻ്റെ മകൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള കുട്ടികളെ സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർ [245][246] "മർദ്ദിച്ചതിന്" ശേഷം മാത്രമാണ് താൻ അഭിനയിച്ചതെന്നും ഉദ്യോഗസ്ഥർ അവരുടെ പെരുമാറ്റത്തിൽ അങ്ങേയറ്റം ഉന്നതരും അക്രമാസക്തരുമായിരുന്നുവെന്നും ഖാൻ പ്രസ്താവിച്ചിരുന്നു,[247] സാമുദായിക അപകീർത്തികരമായ പരാമർശത്തിലൂടെ അദ്ദേഹം അധിക്ഷേപിക്കപ്പെട്ടു.[246] പിന്നീട് MCA ഉദ്യോഗസ്ഥർ കഥയുടെ ഒരു പതിപ്പിൽ മദ്യപിച്ചെന്നും ഗാർഡിനെ തല്ലിയെന്നും മത്സരശേഷം മുംബൈ ഇന്ത്യൻസിൻ്റെ ഒരു വനിതാ അനുഭാവിയെ തികച്ചും അസ്വാഭാവികമായി ദുരുപയോഗം ചെയ്തെന്നും കഥയുടെ മറ്റൊരു പതിപ്പിൽ ഖാൻ വാദിച്ചിരുന്നു. പ്രവർത്തനവും വിലകുറഞ്ഞ പരസ്യത്തിന് വേണ്ടിയും.[246][248][249] വാങ്കഡെ ഗാർഡ് പിന്നീട് MCA ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ അവകാശവാദത്തിന് വിരുദ്ധമായി ഷാരൂഖ് ഖാൻ തന്നെ തല്ലിയിട്ടില്ലെന്ന് പറഞ്ഞു.[246] അവസാന മത്സരത്തിൽ തൻ്റെ ടീം വിജയിച്ചതിന് ശേഷം ഖാൻ തൻ്റെ ആരാധകരോട് ക്ഷമാപണം നടത്തി.[250] 2015ൽ എംസിഎ നിരോധനം പിൻവലിച്ചു[251], 2016ൽ മുംബൈ പോലീസ് ഖാനെതിരേ 'വ്യക്തമാകാവുന്ന കുറ്റമൊന്നും' ഉണ്ടായിട്ടില്ലെന്നും ഷാരൂഖ് ഖാൻ മദ്യപിച്ചിട്ടില്ലെന്നും പ്രായപൂർത്തിയാകാത്തവരുടെ മുൻപിൽ മോശമായ ഭാഷ ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ലെന്നും അവർ നിഗമനത്തിലെത്തുകയും ചെയ്തു. 2012-ൽ വാങ്കഡെ സ്റ്റേഡിയം
മാധ്യമങ്ങളിൽ[തിരുത്തുക]
ഖാൻ ഇന്ത്യയിൽ ഗണ്യമായ ഒരു മാധ്യമ കവറേജ് ലഭിക്കുന്നു, കൂടാതെ "കിംഗ് ഖാൻ", "ദി ബാദ്ഷാ ഓഫ് ബോളിവുഡ്", അല്ലെങ്കിൽ "ദി കിംഗ് ഓഫ് ബോളിവുഡ്" എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ", വർഷത്തിൽ രണ്ടോ മൂന്നോ സിനിമകൾ, ടെലിവിഷൻ പരസ്യങ്ങൾ, അച്ചടി പരസ്യങ്ങൾ, ഇന്ത്യൻ നഗരങ്ങളിലെ തെരുവുകളിൽ ഭീമാകാരമായ ബിൽബോർഡുകൾ എന്നിവ തുടർച്ചയായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.[257] ഒരു ബില്യൺ കവിയുമെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ആരാധകവൃന്ദമുള്ള അദ്ദേഹം ചിലപ്പോൾ മതഭ്രാന്തൻ അനുയായികളുടെ വസ്തുവാണ്.[258] ന്യൂസ് വീക്ക് 2008-ൽ ഖാനെ ആഗോളതലത്തിൽ തങ്ങളുടെ ഏറ്റവും ശക്തരായ അമ്പത് ആളുകളിൽ ഒരാളായി വിശേഷിപ്പിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തെ "ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സിനിമാ താരം" എന്ന് വിളിക്കുകയും ചെയ്തു.[259][260] 2011-ൽ ലോസ് ഏഞ്ചൽസ് ടൈംസിലെ [f][262] സ്റ്റീവൻ സെയ്‌ച്ചിക്കിൻ്റെ "നിങ്ങൾ ഒരിക്കലും കേട്ടിട്ടില്ലാത്ത ഏറ്റവും വലിയ സിനിമാ താരം...ഒരുപക്ഷേ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സിനിമാ താരം, കാലഘട്ടം" എന്ന് അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചു. മറ്റ് അന്താരാഷ്ട്ര മാധ്യമങ്ങളിലെ സിനിമാ താരം.[b] ഒരു ജനപ്രിയ സർവേ പ്രകാരം, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള 3.2 ബില്യൺ ആളുകൾക്ക് ഖാനെ അറിയാം, ടോം ക്രൂയിസിനെ അറിയുന്നതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ.[266] എംപയർ മാഗസിൻ്റെ 2022 ലെ വായനക്കാരുടെ വോട്ടെടുപ്പിൽ, എക്കാലത്തെയും മികച്ച 50 അഭിനേതാക്കളിൽ ഒരാളായി ഖാനെ പട്ടികപ്പെടുത്തി. മാഗസിൻ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വിജയത്തിന് കാരണമായി പറയുന്നത് "[അവൻ്റെ] കരിഷ്മയുടെ അതിരുകടന്ന അളവും [അവൻ്റെ] കരകൗശലത്തിൻ്റെ സമ്പൂർണ്ണ വൈദഗ്ധ്യവുമാണ്. പോകുന്ന എല്ലാ വിഭാഗത്തിലും സുഖകരമാണ്, അദ്ദേഹത്തിന് ചെയ്യാൻ കഴിയാത്തതായി ഒന്നുമില്ല."[267] 2023-ൽ ടൈം മാഗസിൻ ലോകത്തെ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള 100 ആളുകളിൽ ഒരാളായി അദ്ദേഹത്തെ തിരഞ്ഞെടുത്തു,[268] കൂടാതെ ഒരു വായനക്കാരുടെ വോട്ടെടുപ്പിൽ അദ്ദേഹം ഒന്നാമതെത്തി
2012, 2013, 2015 വർഷങ്ങളിൽ ഫോർബ്സ് ഇന്ത്യയുടെ "സെലിബ്രിറ്റി 100 പട്ടികയിൽ" ഒന്നാമതെത്തിയ ഖാൻ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ധനികരായ സെലിബ്രിറ്റികളിൽ ഒരാളാണ്.[270][271][272] അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സമ്പത്ത് 400-600 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളറായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.[273][274] ലണ്ടനിലെ 20 മില്യൺ പൗണ്ടിൻ്റെ അപ്പാർട്ട്‌മെൻ്റും [275] ദുബായിലെ പാം ജുമൈറയിലെ വില്ലയും ഉൾപ്പെടെ ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി നിരവധി സ്വത്തുക്കൾ ഖാന് സ്വന്തമായുണ്ട്
ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ജനപ്രിയവും സ്റ്റൈലിഷും സ്വാധീനവുമുള്ള ആളുകളുടെ പട്ടികയിൽ ഖാൻ ഇടയ്ക്കിടെ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നു. ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും അഭിലഷണീയരായ 50 പുരുഷന്മാരുടെ പട്ടികയിലെ ആദ്യ പത്തിൽ അദ്ദേഹം പതിവായി ഇടംനേടിയിട്ടുണ്ട്,[277][278] കൂടാതെ 2007-ൽ ഈസ്റ്റേൺ ഐ മാസിക നടത്തിയ ഒരു വോട്ടെടുപ്പിൽ ഏഷ്യയിലെ ഏറ്റവും സെക്‌സിയായ പുരുഷനായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.[279 ] നിരവധി ബ്രാൻഡ് അംഗീകാരങ്ങളും സംരംഭകത്വ സംരംഭങ്ങളും കാരണം ഖാനെ മാധ്യമ സ്ഥാപനങ്ങൾ പലപ്പോഴും "ബ്രാൻഡ് SRK" എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്.[280][281] ടെലിവിഷൻ പരസ്യവിപണിയിൽ ആറ് ശതമാനം വരെ വിഹിതമുള്ള, ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രതിഫലം വാങ്ങുന്ന ബോളിവുഡ് അംഗീകാരകരിൽ ഒരാളാണ് അദ്ദേഹം. പെപ്‌സി, നോക്കിയ, ഹ്യുണ്ടായ്, ഡിഷ് ടിവി, ഡി ഡെക്കോർ, ലക്‌സ്, ടാഗ് ഹ്യൂവർ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള ബ്രാൻഡുകൾ ഖാൻ അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.[283][284] അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് പുസ്തകങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്,[285][286] അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പ്രശസ്തി നിരവധി നോൺ-ഫിക്ഷൻ സിനിമകളിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്, രണ്ട് ഭാഗങ്ങളുള്ള ദി ഇന്നർ ആൻഡ് ഔട്ടർ വേൾഡ് ഓഫ് ഷാരൂഖ് ഖാൻ (2005),[287] കൂടാതെ ഡിസ്‌കവറി ട്രാവൽ & ലിവിംഗ് ചാനലിൻ്റെ പത്ത് ഭാഗങ്ങളുള്ള മിനിസീരീസ് ലിവിംഗ് വിത്ത് എ സൂപ്പർസ്റ്റാർ—ഷാരൂഖ് ഖാൻ (2010).[282] 2007-ൽ, ഐശ്വര്യ റായിക്കും അമിതാഭ് ബച്ചനും ശേഷം ലണ്ടനിലെ മാഡം തുസാഡ്സ് മ്യൂസിയത്തിൽ മെഴുക് പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കുന്ന മൂന്നാമത്തെ ഇന്ത്യൻ നടനായി ഖാൻ മാറി.[288][289] ലോസ് ഏഞ്ചൽസ്, ഹോങ്കോംഗ്, ന്യൂയോർക്ക്, വാഷിംഗ്ടൺ എന്നിവിടങ്ങളിലെ മാഡം തുസാഡ്‌സിൻ്റെ മ്യൂസിയങ്ങളിൽ പ്രതിമയുടെ അധിക പതിപ്പുകൾ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.
പൾസ് പോളിയോ, നാഷണൽ എയ്ഡ്സ് കൺട്രോൾ ഓർഗനൈസേഷൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിവിധ സർക്കാർ പ്രചാരണ പരിപാടികളുടെ ബ്രാൻഡ് അംബാസഡറാണ് ഖാൻ.[284] ഇന്ത്യയിലെ മേക്ക്-എ-വിഷ് ഫൗണ്ടേഷൻ്റെ ഡയറക്ടർ ബോർഡ് അംഗമാണ്,[291], 2011-ൽ UNOPS അദ്ദേഹത്തെ വാട്ടർ സപ്ലൈ ആൻഡ് സാനിറ്റേഷൻ സഹകരണ കൗൺസിലിൻ്റെ ആദ്യ ആഗോള അംബാസഡറായി നിയമിച്ചു.[292] നല്ല ആരോഗ്യത്തിനും ശരിയായ പോഷകാഹാരത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള പൊതുസേവന പ്രഖ്യാപനങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പര അദ്ദേഹം റെക്കോർഡ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, കൂടാതെ ഇന്ത്യയുടെ ആരോഗ്യ മന്ത്രാലയത്തിലും യുണിസെഫിലും ചേർന്ന് രാജ്യവ്യാപകമായി കുട്ടികളുടെ പ്രതിരോധ കുത്തിവയ്പ്പ് കാമ്പെയ്‌നിൽ ചേർന്നു.[293] 2011-ൽ, കുട്ടികൾക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം നൽകാനുള്ള ജീവകാരുണ്യ പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് യുനെസ്കോയുടെ പിരമിഡ് കോൺ മാർനി അവാർഡ് അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു, ഈ അംഗീകാരം നേടുന്ന ആദ്യത്തെ ഇന്ത്യക്കാരനായി. 2014-ൽ ഖാൻ ഇൻ്റർപോളിൻ്റെ "ടേൺ ബാക്ക് ക്രൈം" എന്ന പ്രചാരണത്തിൻ്റെ അംബാസഡറായി.[295] 2015-ൽ ഖാൻ സ്‌കോട്ട്‌ലൻഡിലെ എഡിൻബർഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ നിന്ന് പ്രത്യേക ബിരുദം നേടി.[296] 2018-ൽ, ഇന്ത്യയിലെ കുട്ടികളുടെയും സ്ത്രീകളുടെയും അവകാശങ്ങൾക്കുവേണ്ടി പോരാടിയതിന് ഖാനെ വേൾഡ് ഇക്കണോമിക് ഫോറം അവരുടെ വാർഷിക ക്രിസ്റ്റൽ അവാർഡ് നൽകി ആദരിച്ചു.
2019 ഒക്ടോബറിൽ, മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ 150-ാം ജന്മവാർഷികത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കാൻ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി പുറത്തിറക്കിയ വീഡിയോയിൽ ഖാൻ അവതരിപ്പിച്ചു. 2019 ഒക്ടോബർ 20 ന് പിഎംഒയിൽ നടന്ന വീഡിയോയുടെ പ്രിവ്യൂവിൽ ഖാൻ, ആമിർ ഖാൻ, കങ്കണ റണാവത്ത്, രാജ്കുമാർ ഹിരാനി, ജാക്വലിൻ ഫെർണാണ്ടസ്, സോനം കപൂർ, ഏക്താ കപൂർ, വരുൺ ശർമ, ജാക്കി ഷ്റോഫ്, ഇംതിയാസ് അലി എന്നിവർ പങ്കെടുത്തു. സോനു നിഗം, കപിൽ ശർമ്മ, കൂടാതെ മറ്റു പല പ്രമുഖരും.[299][300][301] ഖാൻ്റെ വ്യതിരിക്തമായ ശബ്ദവും പെരുമാറ്റരീതികളും നിരവധി അനുകരിക്കുന്നവരെയും ശബ്ദ അഭിനേതാക്കളെയും പ്രചോദിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.[302] കാർട്ടൂൺ പരമ്പരയായ ഓഗി ആൻഡ് ദ കോക്രോച്ചസിൻ്റെ ഹിന്ദിയിൽ ഡബ്ബ് ചെയ്ത പതിപ്പിൽ സൗരവ് ചക്രബർത്തി ഓഗി എന്ന കഥാപാത്രത്തിന് വേണ്ടി ഖാൻ്റെ ശബ്ദം അനുകരിക്കുന്നു
2020 ഏപ്രിലിൽ, കൊവിഡ്-19 പാൻഡെമിക് ലഘൂകരിക്കാൻ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റിനെയും മഹാരാഷ്ട്ര, പശ്ചിമ ബംഗാൾ, ഡൽഹി സംസ്ഥാന ഗവൺമെൻ്റുകളെയും സഹായിക്കുന്നതിനുള്ള നിരവധി സംരംഭങ്ങൾ ഖാൻ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ലോക്ക്ഡൗൺ.[304][305] കൊറോണ വൈറസ് രോഗികൾക്കുള്ള ക്വാറൻ്റൈൻ കേന്ദ്രമായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനായി ബ്രിഹൻമുംബൈ മുനിസിപ്പൽ കോർപ്പറേഷന് അദ്ദേഹം തൻ്റെ 4 നിലകളുള്ള സ്വകാര്യ ഓഫീസ് സ്ഥലം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു.
അവാർഡുകളും അംഗീകാരങ്ങളും[തിരുത്തുക]
ഖാൻ ബോളിവുഡ് നടൻമാരിൽ ഒരാളാണ്.[49] 30 നോമിനേഷനുകളിൽ നിന്നും പ്രത്യേക അവാർഡുകളിൽ നിന്നും 14 ഫിലിംഫെയർ അവാർഡുകൾ അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്,[307][g] മികച്ച നടനുള്ള എട്ട് അവാർഡുകൾ ഉൾപ്പെടെ; ദിലീപ് കുമാറിനൊപ്പമാണ് ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഏറ്റവുമധികം മത്സരങ്ങൾ നേടിയത്.[147] ബാസിഗർ (1993), ദിൽവാലെ ദുൽഹനിയ ലേ ജായേംഗെ (1995), ദിൽ തോ പാഗൽ ഹേ (1997), കുച്ച് കുച്ച് ഹോതാ ഹേ (1998), ദേവദാസ് (2002), സ്വദേശ് (2004) എന്നീ ചിത്രങ്ങളിലെ അഭിനയത്തിന് മികച്ച നടനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ഖാൻ നേടിയിട്ടുണ്ട്. ), ചക് ദേ! ഇന്ത്യ (2007), മൈ നെയിം ഈസ് ഖാൻ (2010).[58]
അദ്ദേഹം ഒരിക്കലും ദേശീയ ചലച്ചിത്ര അവാർഡ് നേടിയിട്ടില്ലെങ്കിലും,[308] 2005-ൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെൻ്റ് അദ്ദേഹത്തെ പത്മശ്രീ നൽകി ആദരിച്ചു.[49] ഫ്രാൻസ് ഗവൺമെൻ്റ് അദ്ദേഹത്തിന് ഓർഡ്രെ ഡെസ് ആർട്സ് എറ്റ് ഡെസ് ലെറ്റേഴ്‌സ് (2007),[309] കൂടാതെ ഫ്രഞ്ച് ലെജിയൻ ഓഫ് ഓണറിൻ്റെ അഞ്ചാമത്തെ ബിരുദമായ ഷെവലിയർ ലെജിയൻ ഡി ഹോണർ (2014) എന്നിവയും നൽകി ആദരിച്ചു.[310] ഖാന് അഞ്ച് ഓണററി ഡോക്ടറേറ്റുകൾ ലഭിച്ചു; 2009-ലെ ബെഡ്‌ഫോർഡ്‌ഷെയർ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ആദ്യത്തേത്,[311] രണ്ടാമത്തേത് 2015-ലെ എഡിൻബർഗ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ നിന്ന്,[312] മൂന്നാമത്തേത് 2016-ൽ മൗലാന ആസാദ് നാഷണൽ ഉറുദു യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിൽ നിന്ന്,[313] ദി യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ലോ ആൻഡ് ലായിൽ നിന്നുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഏറ്റവും പുതിയത്. 2019-ൽ ട്രോബ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി
ചലച്ചിത്രങ്ങൾ[തിരുത്തുക]
| Year | Title | Role(s) | Notes | Ref(s) |
|---|---|---|---|---|
| 1992 | Deewana | Raja Sahai | ||
| Chamatkar | Sunder Srivastava | |||
| Raju Ban Gaya Gentleman | Raj Mathur | |||
| Dil Aashna Hai | Karan Singh | |||
| 1993 | Maya Memsaab | Lalit Kumar | ||
| Pehla Nasha | Himself | Cameo appearance | ||
| King Uncle | Anil Bhansal | |||
| Baazigar | Ajay Sharma / Vicky Malhotra | |||
| Darr | Rahul Mehra | |||
| 1994 | Kabhi Haan Kabhi Naa | Sunil | ||
| Anjaam | Vijay Agnihotri | |||
| 1995 | Karan Arjun | Arjun Singh / Vijay Singh Sharma | ||
| Zamaana Deewana | Rahul Malhotra | |||
| Guddu | Guddu Bahadur | |||
| Oh Darling! Yeh Hai India! | Hero | |||
| Dilwale Dulhania Le Jayenge | Raj Malhotra | |||
| Ram Jaane | Ram Jaane | |||
| Trimurti | Romi Singh | |||
| 1996 | English Babu Desi Mem | Gopal Mayur / Hari Mayur /
Vikram Mayur |
||
| Chaahat | Roop Rathore | |||
| Army | Major Arjun Singh | |||
| Dushman Duniya Ka | Badru | Cameo appearance | ||
| 1997 | Gudgudee | Himself | Cameo appearance | |
| Koyla | Shankar Thakur | |||
| Yes Boss | Rahul Joshi | |||
| Pardes | Arjun Sagar | |||
| Dil To Pagal Hai | Rahul | |||
| 1998 | Duplicate | Bablu Chaudhry / Manu Dada | ||
| Achanak | Himself | Cameo appearance | ||
| Dil Se.. | Amarkant Verma | |||
| Kuch Kuch Hota Hai | Rahul Khanna | |||
| 1999 | Baadshah | Raj (Baadshah) | ||
| 2000 | Phir Bhi Dil Hai Hindustani | Ajay Bakshi | Also producer | |
| Hey Ram | Amjad Khan | Bilingual film | ||
| Josh | Max "Maxy" Dias | |||
| Har Dil Jo Pyar Karega | Rahul | Special appearance | ||
| Mohabbatein | Raj Aryan Malhotra | |||
| Gaja Gamini | Himself | Special appearance | ||
| 2001 | One 2 Ka 4 | Arun Verma | ||
| Aśoka | Ashoka Maurya (Pawan) | Also producer | ||
| Kabhi Khushi Kabhie Gham... | Rahul Y. Raichand | |||
| 2002 | Hum Tumhare Hain Sanam | Gopal | ||
| Devdas | Devdas Mukherjee | |||
| Shakti: The Power | Jai Singh | |||
| Saathiya | Yeshwant Rao | Special appearance | ||
| 2003 | Chalte Chalte | Raj Mathur | Also producer | |
| Kal Ho Naa Ho | Aman Mathur | |||
| 2004 | Yeh Lamhe Judaai Ke | Dushant | ||
| Main Hoon Na | Ram Prasad Sharma | |||
| Veer-Zaara | Veer Pratap Singh | |||
| Swades | Mohan Bhargav | |||
| 2005 | Kuchh Meetha Ho Jaye | Himself | Cameo appearance | |
| Kaal | Himself | Special appearance in the song "Kaal Dhamal"
Also producer |
||
| Silsiilay | Sutradhar | Special appearance | ||
| Paheli | Kishanlal / The Ghost | |||
| 2006 | Alag | Himself | Special appearance in the song "Sabse Alag" | |
| Kabhi Alvida Naa Kehna | Dev Saran | |||
| Don: The Chase Begins Again | Mark "Don" Donald / Vijay Pal | |||
| I See You | Himself | Special appearance in the song "Subah Subah" | ||
| 2007 | Chak De! India | Kabir Khan | ||
| Heyy Babyy | Raj Malhotra | Special appearance in the song "Mast Kalandar" | ||
| Om Shanti Om | Om Kapoor (O. K.) / Om Prakash "Omi" Makhija | |||
| 2008 | Krazzy 4 | Himself | Special appearance in the song "Break Free" | |
| Bhoothnath | Aditya Sharma | Special appearance | ||
| Shaurya | Voiceover | |||
| Kismat Konnection | Narrator | |||
| Rab Ne Bana Di Jodi | Surinder Sahni / Raj Kapoor | |||
| 2009 | Luck by Chance | Himself | Special appearance | |
| Billu | Sahir Khan | |||
| 2010 | Dulha Mil Gaya | Pawan Raj Gandhi | Special appearance | |
| My Name Is Khan | Rizwan Khan | |||
| Shahrukh Bola "Khoobsurat Hai Tu" | Himself | Cameo appearance | ||
| 2011 | Always Kabhi Kabhi | Himself | Special appearance in the song "Antenna" | |
| Love Breakups Zindagi | Himself | Cameo appearance | ||
| Ra.One | G.One / Shekhar Subramanium | |||
| Don 2 | Mark "Don" Donald | |||
| 2012 | Jab Tak Hai Jaan | Samar Anand | ||
| 2013 | Bombay Talkies | Himself | Special appearance in the song "Apna Bombay Talkies" | |
| Chennai Express | Rahul Y. Y. Mithaiwala | |||
| 2014 | Bhoothnath Returns | Aditya Sharma | Cameo appearance | |
| Happy New Year | Chandramohan "Charlie" Manohar Sharma | |||
| 2015 | Dilwale | Raj "Kaali" Bakshi / Ramlal | ||
| 2016 | Fan | Aryan Khanna / Gaurav Chandna | ||
| Ae Dil Hai Mushkil | Tahir Taliyar Khan | Cameo appearance | ||
| Dear Zindagi | Dr. Jehangir "Jug" Khan | |||
| 2017 | Raees | Raees Aalam | ||
| Tubelight | Gogo Pasha | Cameo appearance | ||
| Jab Harry Met Sejal | Harinder "Harry" Singh Nehra | |||
| 2018 | Zero | Bauaa Singh | ||
| 2019 | The Zoya Factor | Narrator | ||
| 2022 | Rocketry: The Nambi Effect | Himself | Special appearance | |
| Laal Singh Chaddha | Himself | Cameo appearance | ||
| Brahmāstra: Part One – Shiva | Mohan Bhargav | Special appearance | ||
| 2023 | Pathaan | Pathaan | ||
| Jawan | Vikram Rathore / Azad Rathore | |||
| Tiger 3 | Pathaan | Special appearance | ||
| Dunki | Hardayal "Hardy" Singh Dhillon |
അവലംബം[തിരുത്തുക]
- ↑ "SRK finally receives graduation degree from Hansraj College after 28 years". The Indian Express. 17 February 2016. Archived from the original on 17 February 2016. Retrieved 17 February 2016.
- ↑ Bhatia, Shreya (6 January 2020). "Meet the world's richest movie star, an Indian: Shah Rukh Khan". Gulf News. Archived from the original on 28 April 2020. Retrieved 15 March 2020.
| International | |
|---|---|
| National | |
| Artists | |
| People | |
| Other | |
|
അഭിനേതാക്കളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക. സഹായത്തിനു ഈ ലേഖനത്തിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് പതിപ്പും കാണുക. |
- Pages using infobox person with deprecated net worth parameter
- Articles with BNE identifiers
- Articles with NLK identifiers
- Articles with MusicBrainz identifiers
- 1965-ൽ ജനിച്ചവർ
- നവംബർ 2-ന് ജനിച്ചവർ
- ഹിന്ദി ടെലിവിഷൻ അവതാരകർ
- മികച്ച നടനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചവർ
- മികച്ച പ്രതിനായകനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചവർ
- മികച്ച പുതുമുഖനടനുള്ള ഫിലിംഫെയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചവർ
- ബോളിവുഡ്
- ബോളിവുഡ് ചലച്ചിത്രനടന്മാർ
- ഉർദുചലച്ചിത്ര നടന്മാർ
- ഹിന്ദി ചലച്ചിത്രനടന്മാർ
- ഹിന്ദി ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാക്കൾ
- അഭിനേതാക്കൾ - അപൂർണ്ണലേഖനങ്ങൾ